9-мавзу. Ўзбекистон Республикасида ижтимоий ўзгаришлар Режа

2. Ижтимоий инфратузилмани ривожлантиришга қаратилган чора-тадбирлар. Ижтимоий сиёсат - бу Ўзбекистоннинг мустақиллик ва тараққиёт йўлининг етакчи тамойилларидан биридир. Республикада ижтимоий ҳимоя учун ҳуқуқий муҳит яратилди. Ўзбекистон Республикаси Конституциясида кафолатланган ижтимоий ҳимоя тамойиллари қабул қилинган қонун ҳужжатларида ўз аксини топган. Мамлакатда даромадларни ошириш кафолатлари амалга оширилди. Минимал иш ҳақи ва бошқа тўловлар, қоида тариқасида, нархларнинг ўзгариши билан боғлиқ равишда олдиндан оширилиб, бу аҳолининг тўлов қобилиятининг сақланишини таъминлади ва фуқароларнинг турмуш даражасининг кескин пасайишига йўл қўймади.
Шу билан бирга, одамлар саломатлиги, маданий-маърифий эҳтиёжлари билан боғлиқ секторлар давлат томонидан қўллаб-қувватланди. Ислоҳотлар чуқурлашиши билан улар халқаро ва миллий стандартларга мувофиқ равишда ўзгарди. Ўзбекистон Республикасининг "Таълим тўғрисида" (1992, 1997), "Кадрлар тайёрлаш миллий дастури тўғрисида" (1997), "Фуқароларнинг соғлиғини муҳофаза қилиш тўғрисида"(1996)ги қонунларнинг қабул қилиниши шундан далолат беради. Шунингдек, Президентнинг "Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақлаш тизимини ислоҳ қилиш давлат дастури тўғрисида" ги фармони (1998 й.) ва бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар ҳам ана шулар сирасига киради.
Ислоҳотларнинг дастлабки босқичида, оғир иқтисодий вазиятга қарамай, муҳим ижтимоий муаммоларни ҳал қилиш учун захиралар топилди ва кучли ижтимоий сиёсат таъминланди. Албатта, бунда давлатнинг роли катта бўлган. Жаҳон тажрибаси кўрсатиб турибдики, бундай қийин вазифани ҳал қилишни фақат ўз иқтисодий ва ижтимоий мавқеи ва имкониятлари билан давлат ўз зиммасига олиши мумкин. Ислоҳотларнинг пировард мақсади ҳар бир инсоннинг меҳнат, ижодий ва маънавий салоҳиятидан тўлиқ фойдаланган ҳолда ўзини намоён қилиши учун шароит яратишдан иборат бўлди.
Аҳолини ижтимоий ҳимоя қилишнинг иккинчи йўналиши ички истеъмол бозорини ҳимоя қилиш билан бир қаторда, асосий турдаги озиқ-овқат маҳсулотлари ва ноозиқ-овқат товарлари истеъмолини доимий даражада ушлаб туришдан иборат эди. Бунга эришиш учун маҳсулот экспорти устидан божхона назоратини амалга ошириш, юқори божхона тўловларини жорий қилиш ва истеъмол товарларини рационал сотилишини ташкил этиш катта аҳамиятга эга эди.