9-modul finanslıq investiciya hám investitsion siyasat. Pul aylanısı, kredit hám bankler. Reja

Bank krediti - kredittıń tiykarǵı hám etakchi forması retinde shıǵadı. Ol pul iyeleri -bankler hám arnawlı kredit mákemeleri tárepinen qarız alıwshılarǵa (isbilermenler, mámleket, úy xojalıǵı sektorı ) pul ssudalari formasında beriledi.
Xojalıqlararo kredit bir kárxana (shólkem) tárepinen ekinshisine beriledi hám olardıń kapital qurılıs, awıl xojalıq tarawları daǵı munasábetlerine, sonıń menen birge, ishki xojalıq esabı buwınları menen munasábetlerine xızmet etedi.
Kommerciya krediti - bul kárxanalar, birlespeler hám basqa xojalıq jurgiziwshi sub'ektlerdiń bir-birine beretuǵın kreditleri bolıp tabıladı. Kommerciya krediti, áwele, tólewdi keshiktirish jolı menen tavar formasında beriledi.
Tutınıw krediti - menshikli shaxslarǵa, hámmeden áwele, uzaq múddet paydalanatuǵın tutınıw tovarları (mebel, avtomobil', televizor hám basqalar ) satıp alıw ushın málim múddetke beriledi. Ol usaqlap satıw sawda magazinlari arqalı tovarlardıń haqini keshiktirib tólew menen satıw formasında yamasa tutınıw maqsetlerinde bank ssudalari beriw formasında ámelge asıriladı. Tutınıw kreditidan paydalanǵanlik ushın talay joqarı procent undiriladi.
Ipoteka krediti - kóshpelis múlk (er, jay) esabına uzaq múddetli ssudalar formasında beriledi. Bunday ssudalar beriw quralı, bankler hám kárxanalar tárepinen shiǵarılatuǵın ipoteka obligatsiyalari esaplanadı.
Mámleket krediti - kredit munasábetleriniń ayriqsha forması bolıp, bunda mámleket pul qarjları qarızdarı, xalıq hám menshikli biznes bolsa kreditorlari bolıp shıǵadı. Mámleket krediti qarjları dáregi bolıp, mámleket qarız obligatsiyalari xızmet etedi. Mámleket kredittıń bunday formasında, áwele, mámleket byudjeti kemislikin oraw ushın paydalanadı.
Xalıq aralıq kredit - ssuda kapitalınıń xalıq aralıq ekonomikalıq munasábetler salasındaǵı háreketin kórsetip beredi. Xalıq aralıq kredit tavar yamasa pul (valyuta ) formasında beriledi. Kreditor hám qarız alıwshılar bankler, menshikli firmalar, mámleket, xalıq aralıq hám regionlıq shólkemler esaplanadı.
Sońǵı waqıtlarda kreditlashtıń lizing, faktorıń, farfeyting, trast sıyaqlı formaları keń rawajlanıp barıp atır.
Lizing - bul kredittıń pulsiz forması bolıp, ádetde islep shıǵarıw quralları hám basqa materiallıq baylıqlardı keyinirek paydalanıwshılar tárepinen úzliksiz túrde aqsha tolıqb barıp, satıp alıw shárti menen uzaq múddetli kireyge beriwden ibarat.