А. А. Азларова, М. М. Абдурахманова

 
Назорат учун саволлар 
 
1.Банкнинг депозит сиёсати деганда нимани тушунасиз? 
2Депозит сиёсатининг элементлари ва мезонлари қандай аниқланади? 
3 Аҳолига банк хизматлари кўрсатишни такомиллаштириш стратегиясини 
қандай амалга ошириш лозим?
2.Тижорат банклари депозит сиёсатининг такомиллаштириш учун қандай 
чораларни кўриш керак?
3.Тижорат банкларининг депозит операциялари билан боғлиқ рисклар қандай
бошқарилади? 
 
 

---

91 
6- боб. БАНК АКТИВЛАРИ ВА ПАССИВЛАРИНИ 
БОШҚАРИШНИНГ ДИРЕВАТИВ ҚУРОЛЛАРИ 
6.1.
Ҳосилавий (дереватив) воситалар. 
6.2..Қимматли қоғозларнинг ҳосилалари ва уларнинг турлари 
6.3.Опцион, унинг моҳияти ва турлари 
6.4.Фьючерс, унинг хусусиятлари ва аҳамияти 
6.5.Варрант, унинг моҳияти ва хусусиятлари 
 
Таянч иборалар: банк, активлар, пассивлар, қимматли қоғозлар, 
ҳосилавий воситалар, опцион, фьючерс, варранг 
 
6.1.Ҳосилавий (дереватив) воситалар. 
 
Деривативлар бу молиявий воситаларидир. Улар бошқа бир активга 
асосланган. Деривативларнинг ўзлари - эмас, уларнинг қиймати асосий 
активнинг баҳоси - маҳсулот, таъминот, валюта, қарз - яъни улар келиб 
чиқадиган нарх билан белгиланади. 
Банк томонидан форвард келишувлари, своплар, опционлар ва шунга 
ўхшаш ҳосилавий шартномалар амалга оширилганда, у битимлар тўлиқ 
номинал қийматида кредит таваккалчилигига учрамайди. Шартнома 
мажбуриятлари контрагент томонидан бажарилмаганлиги, банк учун пул 
оқимини алмаштиришнинг потенциал қиймати таваккалчилик ҳисобланади. 
Ҳосилавий (дереватив) воситанинг баланс эквиваленти ҳисоблаш 
омилини ҳар бир воситанинг номинал қийматига кўпайтириш орқали қуйидаги 
жадвалга асосан аниқланади.