A avtomatlashtirish va modernizatsiyalash atamalariga ta’rif bering Автоматлаштириш


Rejalashtirish va prognozlashtirish mohiyati va vazifalari


Download 125.67 Kb.
bet32/45
Sana25.06.2023
Hajmi125.67 Kb.
#1654812
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45
Bog'liq
INDUSTRIAL

Rejalashtirish va prognozlashtirish mohiyati va vazifalari Техникавий, маданий ва иқтисодий жиҳатдан ривожланган жамиятда режалаштириш сингари восита бошқарув жараёнининг кенгайиши, фан-техника тараққиёти ҳамда эҳтиёжларнинг даражаси ва ҳажми жиҳатидан ортиши бошқарув инстанциялари, яъни бир-бирига итоат қиладиган ташкилотлар олдига сиёсат, иқтисодиёт ва алоҳида шахслар, оилалар, махаллалар, корхоналар, ҳудудий жамоалар, мамлакатлар, шунингдек, бутун инсоният учун муҳим бўлган муаммоларни қуймоқда. Тажриба шуни кўрсатадики, келажакнинг мураккаб масалаларини ҳал этиш учун одамлар жиддий фикр юритишлари ва фаол ҳаракат қилишлари даркор. Бунда исталган мақсадларни ўз вақтида англаш ва уларга эришиш чораларини белгилашнинг маъқул кўринишида кўмаклашадиган лойиҳа, консепциялар, асосий йўналишлар айниқса зарур бўлади. Эҳтиёжларни қондириш учун маблағ қанча кам бўлса, тегишли техникавий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий жараёнларни оқилона бошқаришда кўмаклашадиган воситалар шунчалик таъсирчан бўлиши лозим.
Rejalashtirishda natura yoki moddiy balans turlari Балансларнинг энг муҳимларидан бири моддий баланс бўлиб, у маҳсулотларнинг энг муҳим тўпламини қамраб олади. Балансларни ишлаб чиқиш катта билим ва илм, тажриба, ижобий ёндашувлар талаб қилувчи мураккаб ишдир.
Режалаштириш амалиётида натура ёки моддий балансларнинг қуйидаги уч туридан:
 меҳнат қуролларининг баланслари;
 меҳнат буюмларининг баланслари;
 халқ истеъмоли буюмларининг балансларидан фойдаланиш мумкин.
Моддий баланслар маълум схемалар бўйича ишлаб чиқилиб, унда, бир томондан, маҳсулот ресурслари, иккинчи томондан, унинг айрим қисмлари бўйича тақсимланиши кўрсатилади.
Rejalashtirishga ta’rif bering Rejalashtirish - loyiha ishlab chiqish bo‘yicha axborotni ishlashga asoslangan, kelajakda maqsadga erishish uchun parametrlami aniqlovchi tartibga solingan jarayondir. Milliy iqtisodiyot va uning sohalari hamda bo‘limlari iqtisodiyotida rejalashning qator ta’riflari mavjud bo'lib, ular yuqorida keltirilgan ta’riflardan turli darajada farq kiladi, lekin mohiyatan unga o'xshab ketadi. Shunday ta’riflardan bir nechtasini keltirish mumkin. Rejalashtirish - «kelajakning ongli tafakkuri». Rejalashtirish (keng m a’noda) - «mazmunan bo‘lajak voqealami aniqlash bo‘yicha qarorlar qabul qilishni tizimli tayyorlash asosida boshqaruv qarorlarini shakllantirishdir». Rejalashtirish - «oldindan sezib qabul qilingan qaror», ya’ni rejalashtirish deganda, shunday yechim tushuniladiki, u (qaror qabul qilishga muvofiq keluvchi axborot jarayoni bilan bir qatorda) vaqt jihatdan konyukturali voqealar yuzaga kelishidan oldin ishlab chiqiladi.
Rejalashtirishning ahamiyati shundan iboratki, u iqtisodiyotni rivojlantirishning prinsipial masalalariga oid davlat va xukumat koTsatmalarini iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot rejalari yordamida aniq topshiriqlarga va amaliy ishlarga aylantiradi. Uzoq muddatli, ya’ni uch yillik, besh yillik va o ‘n yillik rejalarda davlatning iqtisodiy strategiyasi jamlangan holda 83 ifodalanadi. Yillik rejada, odatda, xo‘jalik vazifalarini hal etishning eng samarali taktikasi nazarda tutiladi. Rejalashtirish faoliyatlarda, ya’ni amalda muayyan uyg'unlik va muvofiqlikni ta’minlaydi, ishlab chiqarish taraqqiyotining ustuvor yo‘nalishlarini aniqlaydi, raqobat, bellashuv sharoitida umuman, iqtisodning, xususan, sanoatning omon (sog‘) qolishiga imkoniyat, qulaylik yaratadi. Aynan rejalashtirish tufayli tarmoq idoralari mahsulotning u yoki bu to‘rini ishlab chiqarish. o ‘z vaqtida resurslar bilan ta’minlash vazifasini hal etadilar. Ishlab chiqarilayotgan mahsulotlami sotish yo‘Uari va usullarini aniqlaydilar. Bundan tashqari, rejalashtirish ishlab chiqarish zahiralandan (rezervlaridan), raqobatning afzalliklaridan, iqtisodiyotdagi yangi tendensiyalar, ya’ni rnayl va g‘oyalami ko‘zatish imkoniyatini yaratadi, faoliyatning nozik va zaif tomonlari ta’sirini susaytirish, bo‘lishi mumkin xatolaming oldini olish va xavf-xatami kamaytirish imkonini beradi.


Download 125.67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling