А. Э. Тангиров бизнес ижроси ва

13.2. Компетенция(ваколат)га асосланган бизнес-моделини 
шакллантиришга услубий ёндашув. 
Икки омилнинг комбинациясини таққослаш ва малакага 
асосланган бизнес-моделини яратиш учун биринчи босқичда 
асосий тадқиқот омили ("Х") ёки алоҳида бизнес-жараёни ("N") ва 
уни тавсифловчи асосий параметрлар (Р) белгиланади. Юқоридаги 
методологияда "Х" асосий тадқиқот омилини ўрганишга асосланган 
ёндашув 
қўлланилади. 
"N" 
алоҳида 
бизнес-жараёнининг 
компетенцияга асосланган бизнес-моделини шакллантириш худди 
шу тарзда амалга оширилади. 
Иккинчи босқичда "Х" омилининг шаклланишига таъсир 
қилувчи хусусиятлар (S), ресурслар (R) ва компетенциялар (К) 
рўйхати аниқланади. 
Учинчи босқичда матрицанинг ҳар бир элементи корхона учун 
аҳамиятлилик даражасига қараб тартибланади. 
Тўртинчи босқичда матрицаларнинг алоҳида элементлари 
ўртасидаги муносабатлар эксперт йўли билан ўрнатилади. 
Бешинчи босқичда "Х" омил параметрлари ва индивидуал 
ваколатлар ўртасидаги муносабатлар ўрнатилади, яъни нисбати (XC) 
- (компетентлик-омил) ҳисобланади. Бунинг учун (XY) - (ресурслар-
омил) (ZC) - (қобилиятлар-компетентлик муносабатла-рининг
кетма-кет ёпилиши амалга оширилади. 
Олтинчи босқичда "Х" омилларининг шаклланишига таъсир 
қилиш даражасига кўра ваколатлар рейтинги амалга оширилади. 

---

161 
Корхонанинг бизнес-моделини шакллантиришга бундай ёндашув 
маълум бир иқтисодий кўрсаткични бошқаришга асосланган бизнес- 
жараёнларини 
янада 
самаралироқ 
асослаш, 
шунингдек, 
трансформацион 
бозор 
иқтисодиёти 
шароитларда 
корхона 
самарадорлигини ошириш имконини беради. Бизнес-моделини 
шакллантиришда ушбу ёндашувдан фойдаланиш самарадорлиги 
корхонада 
мавжуд 
бўлган 
ресурслардан 
фойдаланишнинг 
оқилоналиги ва оптимал ресурслар билан таъминлашни ташкил 
этиш ва маҳсулот етказиб берувчиларни танлаш билан белгиланади.