А. Э. Тангиров бизнес ижроси ва
Download 1.91 Mb. Pdf ko'rish
|
Тангиров Наширдаги Ўқув қўл 250 бет
|
62 5.3-жадвал Бизнес-жараёнлари ва сут маҳсулотларининг асосий муваффақият омиллари ўртасидаги боғлиқлик матрицаси Би- нес жараё н Бизнес-жараёнлар номи Муҳилари Муваффақият омиллари Ко рх она ни нг қо би лия ти ин но ва ци ял ар , ишл аб чи қа ришнин г м ос ла ш ув ча нл иги ў зг ар ишл ар га р еа кци я тез лиги Р ив ожл анган да йтр иб ео то р(дн етр иб ио то р) та рм оғ ин ин г м ав жу дл иги Қ ул ай им ид ж, к ор хо на о бр ў ва с ут ма ҳс ул отла рин ин г бо зо р ул уш и Ас со ртим ентнин г ке нгл иги ва м аҳ су ло тнинг ис теъм ол чи т ал абл ар ига м ув оф иқ лиги Ку чл и м одд ий - тех ни ка ба за си ва к ор хо на а со сий ф онд ла рин ин г ҳо ла ти ях ш ил иги М ал ак ал и х оди м ла р ва ю қо ри с ам ар адо рл и м еҳ на т Ко рх она ни нг м ар ке тинг ф ао лия ти са м ар адо рл иги Ма ҳс ул от сиф атини на зо ра т қи лиш уч ун интег ра ци ял аш га н бо ш қа ру в тиз им ин ин г м ав жу дл иги М АО с они Жа ра ён са м ар адо рл игини ба ҳо ла ш (1 -5) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 1 1 12 1-БЖ Маҳсулотлар ассортиментини ишлаб чиқиш Х Х Х 3 3 2-БЖ Янги маҳсулотларни ишлаб чиқаришга жорий этиш ва назорат қилиш Х Х Х 3 3 3-БЖ Етказиб берувчини танлаш 0 3 4-БЖ Хом ашё сотиб олиш Х Х Х Х 4 2 5-БЖ Қабул қилиш цехида хом ашёни қайта ишлаш Х Х Х 3 4 6-БЖ Сут маҳсу-лотлари иш-лаб чиқариш х х х х х 5 5 ... Сифат назорати х х х 2 5 Агар бирон бир бизнес-жараёни маълум бир муҳим муваффақият омилини қўллаб-қувватласа, у ҳолда тегишли устун ва чизиқнинг кесишмасида жойлашган матрицанинг катакчасига х(икс) қўйилади. Жараённинг муҳимлик даражасининг миқдорий қийматини ҳисоблаш учун кўриб чиқилаётган бизнес-жараёнига мос келадиган матрица чизиғидаги х(икс)лар сони қўлланилади. Муайян 63 бизнес-жараёнига мос келадиган х (икс)лар сони ва шунинг учун бу жараённинг аҳамияти даражаси 0 дан 8 гача бўлиши мумкин. Баъзи ҳолларда, амалда, бизнес-жараёнларининг муҳимлик даражасини баҳолаш учун бошқа усул қўлланилади. Ушбу усулда ҳар бир муҳим муваффақият омилига унинг аҳамиятини тавсифловчи 0 дан 1 гача бўлган салмоқли коэффициенти берилади. Шу билан бирга, бизнес- жараёни ва муҳим муваффақият омили ўртасидаги ҳар бир мувофиқлик, унинг кучига қараб, 0 дан 1 гача бўлган шкала бўйича ҳам баҳоланади. Натижада, ҳар бир бизнес- жараёнининг муҳимлик даражаси йиғинди сифатида бизнес- жараёнининг муваффақиятнинг муҳим барча омилларига мос келишининг кучли томонлари, уларнинг салмоғини ҳисобга олган ҳолда ҳисобланади.. Кейинги босқичда устувор бизнес-жараёнларини танлаш амалга оширилади. Ушбу муаммони амалда ҳал қилиш учун қуйидаги устувор мезонлардан фойдаланилади: • бизнес-жараёнининг аҳамияти; • бизнес-жараёнининг муаммолилик даражаси; • бизнес-жараёнларни ўзгартириш имконияти ва харажатлари. Биринчи мезон - бу жараённинг муҳимлиги, унинг корхонанинг стратегик мақсадларига эришишдаги ҳиссаси даражасини тавсифлайди. Корхона фаолиятини оптималлаштириш учун, биринчи навбатда, энг муҳим бизнес-жараёнларини танлаш керак, чунки уларни такомиллаштириш энг юқори натижани беради. Иккинчи мезон - муаммо даражаси! Агар бизнес жараёни муҳим бўлса-да, лекин айни пайтда унинг ишлаши анча яхши даражада бўлса, уни оптималлаштириш зарурати маъносиздир. Муаммонинг классик таърифи керакли ва ҳақиқий ўртасидаги бўшлиқ сифатида шакллантирилади. Бошқача қилиб айтганда, муаммо - бу мақсад ва ҳозирги ҳолат ўртасидаги фарқ ва шунга мос равишда бизнес-жараёнининг муаммолилиги талаб қилинадиган ва жорий кўрсаткичлар ўртасидаги фарқ билан тавсифланади. Амалиёт шуни кўрсатадики, асосий рақобатбардошлик кўрсаткичлари бўйича 5-20% устунлик корхонага бозорни тўлиқ эгаллашгача рақобатчилардан сезиларли даражада устун туришга имкон беради. Шунга асосланиб, муаммо даражаси! Бизнес- жараёнларида нафақат керакли ва ҳақиқий ўртасидаги фарқни, балки корхона ва унинг бозордаги асосий рақобатдошларининг 64 рақобатбардошлигини белгилайдиган асосий кўрсаткичлар ўртасидаги фарқ сифатида ҳам баҳолаш тавсия этилади. Бизнес-жараённинг муҳимлиги ва муаммолилик даражаси мезонлари оптималлаштиришдан сўнг натижада олинадиган натижани тавсифлайди. Бошқача қилиб айтганда, улар бизнес- жараёнларини такомиллаштириш чора-тадбирларининг даромад томонини тавсифлайди. Устувор бизнес- жараёнларини танлашда даромад томони билан бир қаторда такомиллаштириш чора- тадбирларининг харажат томони ҳам ҳисобга олиниши керак. Ушбу мақсадлар учун имкониятнинг учинчи мезони, бизнес-жараён қийматига ўзгартиришлар киритиш қўлланилади. Бизнес-жараённинг муаммолилик даражасини баҳолаш учун барча бизнес-жараёнларни уларнинг исталган ва жорий ҳолати, шунингдек, саноатдаги рақобатбардошлик ҳолати нуқтаи назаридан кўриб чиқиш ва ҳар бир бизнес-жараён 1 дан 5 гача шкала бўйича баҳоланиши керак. 1 рақами кўриб чиқилаётган тўпламдан ҳеч қандай муаммо бўлмаган ва ҳозирги ҳолати керакли ҳолатга мос келадиган энг "яхши" бизнес жараёнларига берилади. 5 рақами кўп муаммолар мавжуд бўлган "энг ёмон" бизнес-жараёнларга берилади ва ушбу бизнес-жараёнларнинг исталган ва ҳозирги ҳолати ўртасидаги тафовут кўриб чиқилаётганлар орасида энг катта ҳисобланади. 2, 3 ва 4-рақамлари энг "яхши" ва "ёмон"лар ўртасидаги муаммолилик даражаси бўйича тегишли оралиқ позицияни эгаллаган бизнес-жараёнларига берилади. Download 1.91 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|