A. I. Abdirazakov, R. S. Bekjonov neft va gaz qazib olish texnologiyalari

Gidrat hosil bo’lishi va uning oldini olish

Gaz soviganda muzlashini oldini olish maqsadida issiqlik almashinish qurilmasini quvur ichki qismiga 80% li DEG ni maxsus purkagichlar yordamida purkab turiladi. Issiqlik almashinish qurilmasida 2⁰С gacha sovib chiqqan tabiiy gaz 9,8 – 10,1 MPa bosim bilan redutsirovaniya – ejektirirovaniya blokiga uzatiladi va u yerda ham bosim 5,6 – 5,72 MPa ga tushadi hamda harorat Joul – Tomson drossel effekti hisobiga – 13⁰С; - 18⁰С gacha soviydi.
- 13⁰С; - 18⁰С gacha sovigan tabiiy gaz 5,6 – 5,7 MPa bosim bilan uchinchi bosqich past bosimli ajratgichga uzatiladi. Uchinchi bosqich past bosimli ajratgichda tezlik va yo`nalish uzgarishi hisobiga drossel effektiga binoan sovush natijasida suyuq moddalar to`liq ajraladi. Uchinchi bosqich past bosimli ajratgich tik silindrik idish bo`lib, gazni qurish joyida gazni suyuqliklardan ajratish uchun maxsus setka qo`yilgan bo`lib, bu gaz oqimidagi suyuqliklarni to‘liq ushlab qolishga mo‘ljallangan.
Quritilgan tabiiy gaz uchinchi bosqich past bosimli ajratgichdan to‘g`ri issiqlik almashinish qurilmasini quvurlararo bo`limiga uzatiladi. U yerdagi quvur ichidan kelayotgan kirish gazi hisobiga 15⁰С; 25⁰С gacha qiziydi.
Issiqlik almashinish qurilmasidan chiqqan quritilgan tabiiy gaz birinchi bosqich issiqlik almashinish qurilmasini quvurlararo bo‘shlig‘iga uzatiladi va u yerda kirish gazi harorati hisobiga 40⁰С dan 50⁰С gacha qiziydi va umumiy quvur orqali keyingi bosqich gazga ishlov berish uchun ishlatiladi. Birinchi va ikkinchi bosqich ajratgichda ajralgan kondensat 9,8 dan – 10 MPa bosim va 38⁰С; 45⁰С harorat bilan kondensatni barqarorlashtirish qurilmasiga uzatiladi.
Past haroratli ajratish qurilmasidan chiqqan kondensat to‘yingan DEG aralashmasi 5,6 – 5,7 MPa bosim va – 13⁰С; - 15⁰С harorat birdan DEGni tozalash qurilmasiga uzatiladi.

Nazorat savollari.

1.Gaz koni deb nimaga aytiladi? 2.Gazkondensat koni deb nimaga aytiladi?

3. 
   Gaz va gazkondensat konlari qaysi belgilariga qarab tasniflanadi?
   
4. 
   Gaz quduqlari konstruksiyasi va jixozlari.
   
5. 
   Quduq usti jihozlari.
   
6. 
   Quduq tubi jihozlari.
   
7. 
   Pakerlar, turlari, tuzilishi va tasnifi.
   
8. 
   Gaz qudug‘i ishining texnologik rejimini o‘rnatish.
   

12.