A. N. Sam adov I f. n., dotsent

Innovatsiyalar sotuvini rag‘batlantirish usullari. 
Potensial mi- 
jozlar bilan aloqa kanallarining xilma-xil turlari mavjud. Ularning 
doirasi - korxona yoki mahsulot imijini shakllantirish ko‘zda tutil- 
gan jamoatchilik bilan aloqalardan tortib to'g'ridan to 'g 'ri sotuvni 
amalga oshirish maqsadida shaxsiy sotuvlargacha hisoblanadi.
Sotuvni rag‘batlantirish - bozorning javob tariqasidagi harakat- 
larini tezlatish ko‘zda tutilgan, rag‘batlantiruvchi ta’sir ko‘rsatish 
xarakteriga ega bo‘lgan xilma-xil vositalardan foydalanishdir.
Yangi mahsulotni siljitishdan maqsad korxonani ham, mahsulot­
ni ham potensial mijozga taqdim etishdan iborat.
Yangilikni siljitish bosqichida quyidagi vazifalar hal etilishi 
lozim .
Siljitish mijozlarda korxonaning yangi mahsuloti haqida tasavvur 
shakllantirishga yordam beradi. Ko'pincha, mijozlar amalga oshi- 
radigan xaridlar, asosan, ishontirish elementiga bog‘liq bo‘ladi.
Korxona mos keluvchi mijozlar guruhiga yangi mahsulot haqida 
to ^ 'r i axborot yetkazish haqida qayg‘urishi lozim.
Korxona va uning mahsuloti haqida ijobiy tasavvur uyg‘otilishi 
lozim. Agar mijoz korxona yoki uning mahsuloti haqida ilgari hech 
narsa eshitmagan bo‘Isa, uning bu korxona mahsulotini xarid qi­
lish ehtimoli juda past bo'ladi. Xuddi shu holat mijoz korxona yoki 
uning mahsuloti haqida yomon tasavvurga ega bo‘lgan hollarda ham 
ro ‘y beradi.
156

---

Firma uchun yangi b o ig an , uzoq muddat foydalaniladigan mah­
sulotni sotishning samarali tizimini tanlash uchun ushbu mahsulot 
quyidagi toifalardan biriga kiritilgan b o iish i lozim:
- oddiy tovarlar - ularning sifati bevosita xarid payti tekshirib 
ko‘rilishi mumkin;
- «sinov tovarlari» - ularning sifati nisbatan uzoq bo im ag an
vaqt davomida foydalanishdan so‘ng aniqlanadi (yoki xaridgacha 
ko‘rgazmalarda, sinov tariqasida foydalanishda tekshirib k o ‘rilishi 
m um kin);
- «ishonch tovarlari» - ularning sifati juda qisqa vaqt davomida 
tekshirib ko ‘rish imkoni yo ‘qligi bilan tavsiflanadi.