A. R. Jo‘raev, A. M. Shoimov, J. E. Pardaboev
Download 4.62 Mb. Pdf ko'rish
|
13123 2 1FD84CBF425850F4B87C7475717DB6DB2C4A867C
- Bu sahifa navigatsiya:
- 4.9. Metall qirqish arralari, ularni turlari va tuzilishi
|
8-rasm. Richagli qaychi.
O’tkir jag’li ombur sim va har xil ingichka sterjenlarni qirqish uchun ishlatiladi. Ular VI markali asbobsozlik po’latidan tayyorlanadi va jag’lari toblanib bo’shatiladi, so’ngra charxlab o’tkirlanadi. O’tkir jag’li omburlar duradgorlik omburiga o’xshash bo’lib, har xil o’lchamda tayyorlanadi. Undan mixlarni sug’irish maqsadida foydalanish mumkin yemas. O’lchamlariga mos keladigan yo’g’onlikdagi sim va sterjenlarni qo’ldagina qirqish kerak. Qo’lning kuchi yetmagan hollarda bolg’alab qirqishga yo’l qo’yilmaydi. Bolg’alash natijasida jag’lar sinishi, uchib ketishi mumkin. O’tkir jag’li ombur bilan qirqish mumkin bo’lmagan qattiq vayo’g’on simlarni zubilo bilan qirqiladi yoki egovning qirrasi bilan egovlab iz hosil qilinadi va sindirib olinadi. 4.9. Metall qirqish arralari, ularni turlari va tuzilishi Chilangarlik arrasi yordamida har xil qalinlikdagi tunuka va listlarni, polosa va lentalarni, turli xil profildagi prokatlar arralanadi. Arralash yo’li bilan pazlar, shlisalar ham ochiladi. Dastaki arra dasta va polotnodan, stanokli arra stanok va polotnodan iborat. Arra stanogi quyidagi qismlardan tashkil topgan: dasta, ramka, tortqi vint va quloqli gayka (barashka) stanok ramasi har xil konstruksiyada tayyorlanadi: yaxlit bir butun va ikki qismdan iborat surilma ramkalik bo’lishi mumkin. Qulayligi jihatidan surilma ramkalik arralardan 54 foydalanish maqsadga muvofiqdir, chunki unga har xil uzunlikdagi polotnolarni o’rnatish mumkin. 9-rasm. Metall kesuvchi dastaki arra. Arra polotnosining uzunligi 250-300 mm, yeni 12-15 mm, qalinligi 0,6 mm dan 1 mm gacha bo’lib, ular U10, U10A, U12, U12A markali uglerodli, SHX15, X6VF legirlangan asbobsozlik po’latlaridan va R9, R18 markali tez kesar po’latlardan tayyorlanadi. Polotnolarga qadami 0,8; 1; 1,3; 1,6 mm li tishlar chiqarilgan bo’lib, ularga polotno qalinligidan 0,2.-0,5 mm ortiqroq qilib chapara chiqariladi. Mis, latun kabi yumshoq va qovushoq metallarni arralashda tish qadami 0,8-1 mm bo’lgan polotnolardan, qattiqligi yuqori bo’lgan po’lat va cho’yanlarni qadami 1,3 mm li, yumshoq po’latlarni arralashda qadami 1,6 mm li polotnolardan foydalaniladi. Chilangarlik arralarining tishlari duradgorlikdagi tiluvchi arralarning tishlariga o’xshash qiyshiq tishli bo’lib, polotnoni stanokka o’rnatishda tishlarni oldinga - tortqi vint tomonga qaratib o’rnatiladi vatortqi vint yordamida taranglanadi. Polotnoni taranglashda quloqli gayka qo’l bilan buraladi. Ortiqcha tarang tortilgan, shuningdek, salqi o’rnatilgan polotno ish vaqtida uzilib yoki tishlari sinib ketishi mumkin. Shuning uchun uni normal holda taranglash kerak. Arra polotnosi arralanadigan materialning o’lchamiga (uzunligiga) qarab ramka tekisligida yoki ramka tekisligiga tik o’rnatilishi mumkin. Qisqa materiallarni arralashda polotno ramka tekisligida o’rnatilib, uzun o’lchamdagilarini arralashda yesa 90° ga burib o’rnatiladi. Stanokka yangi polotno o’rnatish yoki polotnoning holatini o’zgartishda quloqli gayka bo’shatilib, dasta va tortqi vintdagi shtiftlar olinib (ular qisqa 55 o’lchamli mix yoki burama mixdan iborat bo’lishi mumkin), polotno o’rnatiladi va shtiftlar qayta kiritilib, tarangligi hisoblanadi. Sortli prokat zagotovkalarni va trubalarni kesishda dastaki chilangarlik arrasi qo’llanadi va sortli prokatni arra yordamida bo’laklari ajratishdan iborat chilangarlik operasiyasidir. Download 4.62 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|