A rafiyev, G. Muxamedjanova ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning

kamtarlik
– скромность
izzat-ikrom
– почесть, почтение
pand-nasihatlar
– наставления
o‘ziga bino qo‘ymoq
– хвалиться
nomunosib
– недостойный
kibr-u havo
– высокомерие
Matn yuzasidan topshiriqlar
1. Odob, kamtarlik so‘zlarini qanday tushunasiz.
2. Kaykovusning „Qobusnoma“ asarida aytilgan pand-nasihatlarni 
izohlang.
3. Matndan kamtarlik so‘zining qarama-qarshi ma’nosini 
bildiruvchi so‘zni topib izohlang.
Gapning ajratilgan bo‘laklari o‘zidan avval kelgan bo‘laklar
ma’nosini to‘ldirish, aniqlash, oydinlashtirish uchun xizmat qiladi. 
Gapda, odatda, aniqlovchi, to‘l diruvchi va hol ajratiladi.
Ajratilgan to‘ldiruvchi o‘zidan avval kelgan to‘l 
diruvchining 
ma’nosini to‘ldiradi. Masalan: Bu katta anjumanga, bayramga 
shoir va yozuvchilar ham taklif etildi.
Ajratilgan aniqlovchi o‘zidan avval kelgan aniqlov 
chining 
ma’nosini to‘ldiradi. Masalan: U muloyim tabiati, soddaligi, 
shirin so‘zi bilan hammani o‘ziga qaratdi.
Ajratilgan hol o‘zidan oldin kelgan holning ma’ nosini to‘ldiradi. 
Masalan: Yozda, qovun pishig‘ida, dalaga chiqib ketamiz.
http://eduportal.uz

---

91
1-
mashq.
Ajratilgan ikkinchi darajali bo‘lak 
larni toping va turlarini 
aniqlab yozing.
1. Ona qizim, kecha-kunduz o‘ylayman seni, meh 
ribonimni. 
2. Pastlikka, Xumson tomonga tusha boshladik. 3. Kutubxonada 
o‘tirgan ikki do‘st – Anvar bilan Aziz qizg‘in suhbatlashmoqda. 
4. Ustiga ko‘k kastum kiy 
gan, baland bo‘yli bir yigit kirib keldi. 
5. Buvam, ya’ni onamning otasi, hozir mashina minib yuribdilar. 
6. Men Nigoraga – dugonamga gapiryapman.