Abduhamidov F. A

Ideal gazning ichki energiyasi. 
 
Ichki energiya deb – molekulalar xaotik xarakatining kinetik energiyasi va 
ularning o’zaro tasir potensial energiyalari yig’indisiga aytiladi. 
Ideal gaz molekulalari o’zaro tasirlashmaydi, shuning uchun ular potensial 
energiyaga ega bo’lmaydi. Demak, ideal gazning ichki energiyasi U 
molekulalar xaotik xarakatining kinetik energiyalar yig’indisiga teng. 
1
2
...
k
k
kn
k
U
E
E
E
N E


 


---

25 
Molekulyar fizika 
Bunda: N – gaz molekulalarining soni,
k
E
- ularning xaotik (issiqlik) xarakati o’rtacha kinetik energiyasi. 
N ta molekuladan tashkil topgan ideal gazning ichki energiyasi, bitta 
molekula energiyasidan N marta katta bo’ladi: 
3
3
3
2
2
2
A
m
m
U
NkT
kT
N
RT





Bu formuladan shu narsa ko’rinib turibdiki, ideal gazning ichki energiyasi 
faqat temperaturaga va molekulalar soniga bog’liq xamda na xajmga, na 
bosimga bog’liq emas. Bu esa ideal gaz ichki energiyasining o’zgarishi faqat 
uning temperaturasining o’zgarishi bilan aniqlanishini va gaz bir xolatdan 
boshqa xolatga o’tadigan jarayon xarakteriga bog’liq emasligini bildiradi. 
Xaqiqatdan, agar gaz T
1
temperaturali xolatdan T
2
temperaturali xolatga 
o’tsa, uning ichki energiyasining o’zgarishi quyidagicha topiladi: 


2
1
2
1
2
1
3
3
3
2
2
2
U
U
U
kNT
kNT
kN T
T
 





Boshqacha aytganda, ideal gazning ichki energiyasi uning xolat