Abduhamitov geografik atamalar va tushunchalar


Yel – shamol, shabada, garmsel yozda o’simlik bargi sarg’ayib tushganda yel olibdi deydi. Yengil sanoat –


Download 0.77 Mb.
bet124/127
Sana07.03.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1247552
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   127
Bog'liq
Geografiya atamalari.2003

Yel – shamol, shabada, garmsel yozda o’simlik bargi sarg’ayib tushganda yel olibdi deydi.
Yengil sanoat – xilma-xil xom ashyodan keng iste’mol maxsulotlari va buyumlar. Ixtisoslashgan sanoat tarmoqlari. Yengil sanoatda paxta, ipak, zig’r, konop, jun tolalari, xayvonlar terisi, juni, suniy charim, xom ashyo sifatida foydalaniladi. Yengil maxsulotlar: mebelsozlik, aviasozlik, oziq-ovqat va boshqalar. Yengil saoat maxsulatlari ko’pgina mamlakatlarda, jumladan, Italiya, Fransiya, CHexiya, AQSH, g’oyat taraqqiy etgan.
Yepiskon - cherkovni boshqaruvchi ruhoniy.
Yer assimmetriyasi - Shimoliy va Janubiy yarim sharlarning assimmetrik tuzilishi. Y. a. yer po’stining geologik va tektonik tuzilishida (Shimoliy yarim sharda materik yer po’sti, Janubiy yarim sharda okean yer po’sti ko’pchilikni tashqil etadi), qutuqlik va okeanlar maydonining nisbatida (Shimoliy yarim sharda butun maydonning 30%i quruqlik Janubiy yarim sharda 19%i quruqlik), iqlimning kontinentanlik darajasida, tabiiy geografik jarayonlar holatida, ayrim o’simlik va hayvon turlarida, shamollar va okean oqimlarining har xilligi va hokazolarda aks etadi.
Yer po’sti - Yer qattiq qismining yuqorigi (tashqi) qobig’i.
Yer rentasi – Yer egasiga vaqti-vaqti bilan ijarashi tomonidan yerdan foydalanganligi uchun to‘lanib turiladigan so‘m miqdori.
Yerning o’qi - yerning sutkalik aylanishi natijasida hosil bo’ladigan hayoliy chiziq. Bu chiziqdagi zarralar o’z o’rnida turgan holda aylanadi. Y. o’. yer markazidan o’tib, geografik qutublarda yer yuzasi bilan tutashadi. Yer o’qi eliptika tekisligiga nisbatan 66o 33` 22``ga teng burchak hosil bo’ladi.
Yettisuv - Qozog’istoning janubiy-sharqiy qismi.Bu nom Balxash ko’liga qo’yilgan yetti daryo nomiga nisbatan qo’llanilgan.
Yevropa – finikiyliklarning (assiriya) yerep g’arb degan ma’noni bildiradi.
Yevropa Iqtisodiy Hamkorligi (YIH) - xalqaro davlat monapolistik tashqiloti. Umumiy bozor deb ham ataladi. YIHni tuzish haqidagi shartnoma 1957-yilda tasdiqlangan. 1986-yilda Fransiya, Germaniya, Italiya, Belgiya, Niderlandiya, Lyuksemburg, Angliya, Daniya, Irlandiya, Gretsiya, Ispaniya, Portugaliya tashqilotga a’zo bo’lgan. YIHning asosiy maqsadi a’zo mamlakatlar o’rtasidagi savdoga cheklanishlarni yo’qotish, ittifoq valyutasini bunyod etish, transport va qishloq xo’jaligida umumiy siyosat yuritish va boshqalar. Asosiy idorasi Belgiya poytaxti - Bryuselda joylashgan.

Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling