M ateriyan in g m oddiy asosi bir b o ‘lgan holda, u tarkiban katta -
kichik ju d a k o ‘p alohidalangan b o ‘laklardan iborat va ularning h a r
b iri o ‘zin in g m assasiga va h arak at tezligiga m os h arak at
m iqdoriga ega b o ‘ladi;
M ateriya b o ‘laklari harakatlanib o ‘zaro to ‘qnashganda o ‘z
harakat m iqdorini(m assasi yoki harakat tezligini. yoki har ikkisini)
o 'zg artirish i m um kin. B u
shu alohida harakatlanuvchi b o ‘laklar
m assalarining qism an yoki tola q o ‘shilishi, m assalarning sochilishi
va to ‘z g ‘ishi natijasida m aydaroq b o ‘laklarga ajralishi tufayli
kam ayishi, tezliklarning o ‘zgarishi bilan ro ‘y berishi m um kin;
M ateriya
k o 'rin m a shaklini va hajm ini o ‘zgartirishi v a shunga
yarasha turli xususiyatlarini nam oyon qilsada, harqanday holatda
h am u m ateriyaligicha qoladi, y a 'n i o ‘z in e r tlilig in iy o ‘q otm aydi va
h ech qach on borliqlarn in g boshqa turiga aylanm aydi. Shuningdek,
ayrim olim lar tom onidan b erliq q a tenglashtirilayotgan, energiya,
kuch m aydon lari ka b i borliqligi betayin narsalarga aylanm aydi.
M ateriya bitta, u n in g xu su siyatidan fa r q qiluvchi h ech qan day
a d a slti ham , tu ri ham у о ‘q.
с) B orliq larn in g harakat bilan b o g ‘liq xususiyatlari:
-
M ateriya harakatda o ‘zining inertsiyasi tufayli qatnashadi va
uni harakatning bosh ta ’sischisu desa ham b o ‘ladi;
-
M akon harakatda birgina xususiyati-m asofani
ta'm in lash i
bilan qatnashadi:
~
32
~
/
A B D U JA L IL R A Z Z A Q O V
O LA M HAQIDA X U SU SIY FALSAFA
Do'stlaringiz bilan baham: |