Abdulla qodiriy nomidagi jizzax

Yo‘naltirish deganda psixik faoliyatning tanlovchanlik tabiati, 
ob’ektni ixtiyoriy va beixtiyoriy tanlash tushuniladi. 
Ixtiyorsiz diqqat deb to‘satdan ta’sir qilgan biror sabab tufayli 
bizning hohishimizdan tashqari hosil bo‘ladigan diqqatga aytiladi. 
Ixtiyoriy diqqat deb, oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida 
va ongli ravishda diqqatimizni ma’lum bir narsa va hodisalarga 
qaratishimizga aytiladi.
Diqqat turlari 
 Ixtiyorsiz diqqat
 Ixtiyoriy diqqat 
 ixtiyoriydan so‘nggi diqqat(Bu tushuncha psixologiyaga 
N.F.Dobrinin tomonidan kiritilgan. ) 
Diqqat xususiyatlari 
Diqqatning kuchi va barqarorligi deb, odam o‘z diqqatini biror 
narsa yoki hodisaga uzoq muddat davomida muttasil qaratib tura olishiga 
aytiladi.
Diqqatning ko‘lami odatda taxistoskop degan maxsus asbob bilan 
aniqlanadi. 
Diqqatning bo‘linishi deganda biz ayni bir vaqtda diqqatimizni ikki 
yoki uch narsaga qaratishimizga aytamiz.
Diqqatning ko‘chuvchanligi odamning diqqati har doim bir narsadan 
ikkinchi bir narsaga, bir faoliyatdan ikkinchi faoliyatga ko‘chib turadi. 
Diqqatning ana shunday xususiyatini diqqatning ko‘chuvchanligi deb 
yuritiladi. 
 

---

381 
 
Diqqatning 
salbiy 
jihatlaridan 
biri 
parishonxotirlikdir. 
Parishonxotirlik diqqatni uzoq vaqt davomida biron ishga layoqatsizlikda 
diqqatning osongina va tez- tez bo‘linib turishida namoyon bo‘lishi mumkin.
 
 
IZOHLI LUG‘AT 
 
DIQQAT - bir vaqtning o‘zida ongning ma’lum bir ob’ektdan ikkinchi 
ob’ektga yo‘naltirilishi va to‘planishi bo‘lib, ixtiyorsiz, ixtiyoriy va 
ixtiyoriydan keyingi turlarga ajratiladi.
DOMINANTA - bosh miya qobig‘ida vaqtincha hukmron qo‘zg‘alish 
o‘chog‘i bo‘lib, bu hukmron markaz uchun qo‘zg‘alishlarni o‘ziga to‘plab, 
boshqa 
nerv 
markazlarining 
ishini 
tormozlab 
turish 
xarakterlidir. 
A.A.Uxtomskiyning fikricha, hukmron dominanta diqqatning fiziologik 
asosidir.