Abdullayev sayfulla fayzullayevich azimov sanjar samadovich avezov sherali naimovich

 
O‘qituvchilarni tabaqalashtirilgan ta’limga tayyorlash 
Darajali tabaqalashtirilgan ta‘lim jarayonini tashkil etish va uni o‗tkazish 
predmet o‗qituvchisining asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. Shuning uchun 
uning kasbiy bilim, ko‗nikma, malaka va mahoratini muntazam oshirib borish, bu 
maqsadlar uchun zarur sharoitlarni yaratib berish lozim. O‗qituvchi ta‘lim 
mazmunini to‗liq va samarali bajarish orqali ta‘lim maqsadini amalga oshiradi, 
motivlarni qondiradi, raqobatbardoshlikni ta‘minlaydi. Ushbu vazifalarni 
o‗quvchilarga chuqur va puxta ta‘lim - tarbiya berish orqali amalga oshirishi 
mumkin. 
O‗quvchi tabaqalashtirib o‗qitishda asosiy iste‘molchi hisoblanadi. Uning 
o‗qituvchi rahbarligida bilimlarni o‗zlashtirishi, ta‘lim - tarbiya olishi, mustaqil 
fikrlashi va ishlashga o‗rganish orqali asosiy maqsad amalga oshiriladi. 
Hozirgi kunda umumiy o‗rta ta‘lim maktablarida faoliyat yuritayotgan ilg‗or, 
novatorlik tajribasiga ega bo‗lgan pedagog xodimlar ozchilikni tashkil qiladi. 
Shuning uchun maktab o‗qituvchilariga tabaqalashgan ta‘limni amaliyotga joriy 
etish uchun yordam ko‗rsatish bugungi kunning talabidir.

---

204 
Shuning uchun: 
1. O‗qituvchilarga sinf o‗quvchilarining qobiliyati, intilishi, idroki, psixologik 
holatini aniqlashga o‗rgatish; 
2. Ularni tabaqalashtirib o‗qitish mohiyatiga oid bilimlar bilan qurollantirish; 
3. O‗qituvchilarga DTS talabidan kelib chiqqan holda reja, dastur, o‗quv 
materiallari, didaktik materiallar tayyorlash va ular bilan ishlashga o‗rgatish; 
4. O‗quvchilar bilimini nazorat qilishda avvaldan ishlab chiqilgan qat‘iy 
mezonlarga tayanish; 
5. O‗qituvchilarga o‗quvchilarda mustaqil ishlash ko‗nikmalarini shakllantirish 
usullarini o‗rgatish; 
6. O‗qituvchilarning o‗z faoliyatini tahlil qilishi va chiqarilgan xulosalar asosida 
uni korreksiyalashga o‗rgatish. 
Talimni samarali tashkil etishning yo‘llari quyidagilardan iborat: 
– darajali tabaqalashtirilgan ta‘limning moddiy - texnikaviy asoslarini 
kengaytirish; 
– o‗qituvchilarni darajali tabaqalashtirilgan ta‘limga tayyorlash; 
– darajali tabaqalashtirilgan ta‘limni samarali tashkil etayotgan o‗qituvchilarni 
moddiy va ma‘naviy rag‗batlantirish, ularning tajribalarini ommalashtirish; 
– tabaqalashtirilgan guruh, va sinf uchun tegishli o‗quv - metodik majmualar 
tayyorlash; 
– xorijiy mamlakatlarda to‗plangan ilg‗or tajribalarni o‗rganish, tahlil qilish va 
o‗qituvchilarni ular bilan tanishtirish; 
– oliy o‗quv yurtlarida bo‗lg‗usi pedagoglarni tabaqalashgan ta‘limga 
tayyorlash; 
– har bir fan va sinflar kesimida ta‘lim mazmunini ta‘limni tabaqalashtirish 
talablari asosida ishlab chiqish.
Ta’limni tabaqalashtirishda quyidagilar muhim hisoblanadi: 
1. Har bir o‗quvchining shaxsiy fazilatlari, intellektini yaxshi bilish, uning o‗quv 
dasturlarida belgilangan bilim, ko‗nikma, malakalarni o‗zlashtirishiga 
erishish. 

---

205 
2. O‗quvchida mustaqil fikrlashni o‗stirish. 
3. O‗quv va aqliy motivatsiyani o‗stirish. 
4. O‗quvchining qiziqishlari va o‗ziga xos qobiliyatini o‗stirishga sharoit 
yaratish. 
Quyidagi uch guruh ichki darajali tabaqalashtirishni amalga oshirishda 
muhim o‗rin tutadi. Ularni ichki darajali tabaqalashtirishda o‗quvchilar uch guruhga 
ajratilgan holda o‗quv faoliyatiga jalb etiladi. Har bir guruh uchun o‗ziga xos ta‘lim 
mazmuni va o‗quv faoliyati belgilanadi.