Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti fizika fanidan masalalar


Download 2.72 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/66
Sana15.08.2023
Hajmi2.72 Mb.
#1667157
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   66
Bog'liq
Fizika fanidan masalalar to\'plami 1-qism

Berilgan: 
Yechish: 


___________
; ;
Yassi kondensator plastinkalarining tortishish 
kuchi 
(5.1) 
Plastinkalarning bosimi 
(5.2) 
(5.2) ifodadan
Elektrostatik maydon kuchlanganligini
Elektrostatik maydon energiyasining hajmiy zichligi 
Javob:
;
;
.


92
Mavzuga oid masalalar 
1. Havoda bir-biridan 
uzoqlikda turgan ikkita nuqtaviy 
zaryad biror kuch bilan o‘zaro ta’sir qiladi. Yog‘da bu zaryadlar 
shunday kuch bilan o‘zaro ta’sir qilishi uchun, ularni qanday 
uzoqlikda joylashtirish kerak? 
2. Ikkita 
va
nuqtaviy zaryad 
o‘rtasida yotgan nuqtadagi elektr maydon kuchlanganligi topilsin. 
Zaryadlar oralig‘i

 
3. 
va
bo‘lgan ikkita 
nuqtaviy zaryadning oralig‘i 
. Musbat zaryaddan va 
manfiy zaryaddan 
uzoqlikda joylashgan nuqtadagi 
maydonining kuchlanganligi topilsin. 
4. Rasmda 
– zaryadlangan cheksiz tekislik 
bo‘lib, zaryadning sirt zichligi 
va
massasi va zaryadi
bo‘lgan (bu 
zaryad bilan tekislik zaryadining ishorasi bir xil) 
zaryadlangan sharcha. Sharcha osilgan ip 
tekislik 
bilan qanday burchak tashkil qiladi? 
5. Diametri 
bo‘lgan mis shar yog‘ ichiga joylashtirilgan. 
Yog‘ning zichligi 
. Agar bir jinsli elektr moydonida 
shar yog‘ ichida muallaq bo‘lsa, sharning zaryadi qancha bo‘ladi?
Elektr maydoni vertikal yuqoriga yo`nalgan bo`lib, uning 
kuchlanganligi 

6. Zaryadlangan diskdan (uning markazida normal bo‘yicha) 
uzoqlikda joylashgan nuqtadagi elektr maydon 
kuchlanganligini topish talab qilinadi. 1) 
nuqtadagi elektr may-
doni cheksiz katta tekislik elektr maydoniga nisbatan 
dan 
ortmasligi uchun diskning radiusi qanday chekli qiymatga ega 
bo‘lishi mumkin? 2) Diskning 
radiusi masofadan
katta bo‘lsa, 
nuqtadagi maydon kuchlanganligi qanday bo‘ladi?


93
3) Bu nuqtadagi topilgan kuchlanganlik cheksiz katta tekislik 
maydon kuchlanganligidan necha marta kichik bo‘ladi? 
7. Zaryadlari 
va
bo‘lgan ikkita 
sharcha bir-biridan 
uzoqlikda turibdi. Ular bir-biriga 
gacha yaqinlashtirish uchun qancha ish bajarish kerak? 
8. Zaryadlangan cheksiz uzun ipdan 
oraliqda
nuqtaviy zaryad turibdi. Maydon ta’sirida zaryad 
oraliqqa siljiydi, bunda ish bajariladi. Ipdagi 
zaryadning chiziqli zichligi topilsin. 
9. Ikkita vertikal plastinkalar orasida, ulardan bir xil uzoqlikda 
tushayotgan chang zarrachasining tezligi havoning qarshiligi tufayli 
o‘zgarmas bo‘lib, 
ga teng. Plastinkalarga
potensiallar ayirmasi berilgandan qancha vaqt o‘tgach chang 
plastinkalardan biriga tushadi? Chang zarrachasi plastinkaga 
tekkuncha vertikal bo‘ylab qanday 
masofani o‘tgan? Plantinkalar 
oralig‘i 
, changning massasi
va uning 
zaryadi 

10. Bir-biridan 
uzoqlikda turgan, potensiallari ayirmasi
bo‘lgan ikkita parallel plastinkalar orasida elektr maydoni hosil 
bo‘ladi. Elektron bu maydon ta’sirida maydon kuch chiziqlari 
bo‘ylab 
masofani o‘tganda qanday tezlikka erishadi? 
11. Elektron yassi gorizontal kondensator plastinkalari orasiga, 
ularga parallel ravishda 
tezlik bilan uchib kiradi. 
Kondensatordagi maydon kuchlanganligi 
, konden-
sator uzunligi 
. Elektron kondensator ichidan uchib 
chiqayotgandagi tezligining kattaligi va yo‘nalishi topilsin. 
12. Har bir plastinkaning yuzi 
bo‘lgan yassi havo oraliqli 
kondensator plastinkalarining oralig‘i 
. Shu kondensatorning 
sig‘imi topilsin. 


94
13. Koaksial kabel ingichka simlarining radiusi 
, qobig‘ining 
radiusi 
. Ingichka simlar va qobiq orasiga
potensiallar ayirmasi berilgan. Kabel o‘qidan 
uzoqlikdagi 
elekr maydoni kuchlanganligi hisoblansin. 
14. Havo oraliqli sferik kondensator ichki sharining radiusi
, tashqi sharining radiusi esa
. Sharlarga 
potensiallar ayirmasi berilgan. Sharlar markazidan 
uzoqlikdagi elektr maydonining kuchlanganligi topilsin. 

Download 2.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling