Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti fizika fanidan masalalar

Javob: 
;
. 
4. Quyidagi tenglamalar bilan berilgan, bir xil yo‘nalishga ega 
bo‘lgan ikki 
va
tebranishlarning qo‘shilishidan hosil bo‘lgan garmonik tebranish-
ning 
amplitudasi va boshlang‘ich fazasi ni toping. 
Berilgan: 
Yechish: 
; 
; 
____________________
;
Qo‘shilayotgan tebranishlaring ampli-
tudasi va boshlangich fazalari mos 
ravishda 
; 
Masalaning sharti bir tomonga yo‘nalgan, doiraviy chastotalari va 
amplitudalari bir xil, biroq fazalari turlicha bo‘lgan tebranishlarni 
qo‘shishga mos keladi. Shuning uchun natijaviy tebranishlarning 

---

126
boshlang‘ich fazalaridan bu fazalar farqining yarmiga farq qilishi 
kerak, ya’ni 
U holda, natijaviy tebranishning 
amplitudasi quyidagiga teng 
bo‘ladi: 
Javob:_;__5.'>Javob:
;  
5. Garmonik tebranayotgan nuqtaning to‘la energiyasi 
, 
nuqtaga ta’sir qilayotgan maksimal kuch 
. Agar bu 
nuqtaning tebranish davri 
va boshlang‘ich fazasi
bo‘lsa, uning harakat tenglamasini yozing. 
Berilgan: 
Yechish: 
; 
; 
; 
; 
___________________
Garmonik tebranayotgan nuqtaning to‘la 
energiyasi 
(5.1) 
Maksimal ta’sir kuchi esa, 
(5.2) 
(5.1) tenglikni (5.2) orqali ifodalasak, 
ifodaga ega bo‘lamiz, bundan 

---

127
Garmonik tebranayotgan nuqta harakatining
bunda, 
ekanligidan 
Javob:
. 
Mavzuga oid masalalar 
1. Amplitudasi 
, davri va boshlang‘ich fazasi nolga teng 
bo‘lgan garmonik tebranma harakat tenglamasini yozing. 
 
2. Tebranishlarning boshlang‘ich fazasi: 1) 0, 2) 
, 3) , 4)
, 
5) 
bo‘lgan garmonik tebranma harakat tenglamasini yozing. 
Tebranishlar amplitudasi 
va tebranishlar davri . Bu 
hollarning hammasi uchun tebranishlar grafigini chizing.