METOD INDUKSII — INDUCTION METHOD Indukqiya usuli — elektr yoki magnit enYergiyasining j ismlarga ta’sirini aniqlash da qo‘llaniladi. Elektr qidirish
usulining bir turi bo‘lib, o‘zgaruvchi
elektr kuvvatidan foydalaniladi. Bu
usulni kullash uchun genYerator elektr
manbai sifatida qo’llaniladi. T. j»
larining ustki qismida elektr utkazish harshiligi qatta bo‘lsa, b u
usulni qo‘llash yaxshi natij a bYeradi.
Sababi Yer barrida yotgay utkazgich»
ma’dan va m-llar osongina topiladi,
lekin bunda t. j . larida ma’dan va
m-llarning qanday joylashganligi
xam muhim axamiyat kasb etadi. D ala
ishlari asosan ikki yul bilan baj ariladi: a) t. j . laridagi ma’dan
joylashgan qatlam larga kundalang
kilib elektr kesma utkaziladi, ya’ni
o‘lchash asbobi bilan genYerator bir
to‘g‘ri chizitsda yotadi; b) parallel
usul, bunda ma’danlik qatlamlarga
kundalang bir necha kesmalar utkaziladi.
METOD MORFOMETRICHESKIY — MORPHOMETRIC METHOD Morfometrik usul. Bu usul relefshakllari bilan Yer pustining yangi
tektonik surilma asosida alo^adorlik borligini aniqlash uchun
M. A. Filosofov tomonidan taklifetilgan (1960 yil). Bunda Yerozion
yuza, Yeroziya bazisi, soldi^ shakllar
yuzasida to‘zilgan topografik xaritadan foydalanib, suvayirrich va
haryolar tartibi buyicha ular yuzasj
bir-biriga taodoslanib, matematik,
yul bilan ^isoblab chi^iladi. Ekzogen jarayoni hosil silgan notekislik
chetlab utiladi, shu relef bila»
alokasi bo‘lgan tektonik surilma aniklab olinadi.
METOD MOЩNOSTEY I FATSIY — THE POWYER AND FACIES METHOD K.alinlik va faqiyalar usuli — paleotektonik tadqiqot usullaridan biri, xilma-xil cho’kindi va vulkanogen yotsiziqlar tarqalgan viloyatlarda qo’llaniladi. va f. u. t u n g a asoslanadiki, cho’kindi jinslariing kalinlign j amlanganda shu
jinslar tuplangan joydagi Yer pustining botik va cho’kmalari paydo bo‘ladi. Faqiyalar tahlili ikki o‘lcham da qo‘llaniladi: maydon buyicha yotiqzitsli kesim buyicha. Birinchi
holda emirilish, ya’ni ko‘tarilish va
"cho’kindi tuplanishi (ya’ni chukish) viloyatlarining naYerda joylashgani z^akida fikr yuritishga imkon bYeradigan faqiya xaritalari to‘ziladi. Turli xildagi cho’kindilar tar^alishi
chukishining intensivligi z^atsida sif at jiz^atdan tasavvurga ega kiluvchi z^avza chuqurligi o‘zgarib borish
yo’nalishini aniqlashga imkon bYeradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |