METOD OTRAJENNЫX VOLN(MOV) — METHOD OF REFLECTED WAVES (MOV) rus geologi V. S. Voyuskiy tomonidan aniqlangan. KTAU 1935 yildan
boshlab keng qo’llaniladi va endilikda geofizikaning asosiy qismi
hisoblanadi. KTAU ning asosiy xususiyatlari: qatlam orasidagi
k,aytish to‘lqinini yozish qattalashish
yoki kichiklashish qarshi ligi saysi
(yu^ori yoki pastki) qatlamdan uti
shiga borlik;, portlash nuqtasining
yaqinligiga qarab, shuningdek saytuvchi to‘lqin orkali ta’sirchan tezlik
kuchini z^isoblash mumkin. Seysmik
chegara 30—50 m amplituda aniklikda belgilanadi.
METOD PROSTRANSTVENNOGO SEYSMOZONDIROVANIYA (MPS) — SPATIAL SEISMIC SOUNDING (SMS) METHOD Seysmik zondlashning sajm-maydon usuli (SZ)(MU). Bu usul bilan Yer
osti qatlamlarning sathi aniqlanadi (yuqorida keltirilgan usulning
bir ko‘rinishi). Bunda olinadigan ma’lumotlar son bilan ifodalanadi.
Oldingi usul (STAU) da esa ma’lumotlar chizma shaklida belgilanadi
va keyingi usuldan shu bilangina
farqlanadi, xolos.
METOD RAZVEDKI RADIOMETRICHESKIY (RADIOAKTIVNЫY) — RADIOMETRIC (RADIOACTIVE) INTELLIGENCE METHOD Kidiruvning radiometrik (radioaktiv) usuli. Asosan geofizika usulining bir bo‘lib, t. j .
laridagi tabiiy radioaktiv elementlarni topish va o‘rganishda qo‘llaniladi. Ushbu usul quyidagi turlarga bo‘linadi. Bu usul, asosan, Yer
yuzasiga ya^in joylashgan qatlamlardagi qazilma boyliklarni kidirganda qo‘llaniladi. Bundan tashhari, radioaktiv element izotoplari o‘rganilayotganda 234 aktiniy, qo‘rg‘oshin davrining kay xolatda vujudga
kelganligini aniqlaydi.
METOD SEYSMOTEKTONICHESKIY — SEISMO-TECTONIC METHOD Seysmotektonik usul, Yer kobirining u yoki bu joyida zilzila bo‘lishini bashorat qilish va uning tektonik sharoitlarini o‘rganishga asoslanadi. Geologik, geofizik va seysmik tadqiqotlar yigindisidai iborat bo‘lib, har xil geologik to‘zilmalarni, ularning qadimda va aynitssa zozirgi vaktda rivojlanish tabiatini aniklaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
