Адабий танкид адабиётшуносликнинг таркибий кисми сифатида. «Танкид» термини хакида


Download 107.5 Kb.
bet2/7
Sana16.02.2023
Hajmi107.5 Kb.
#1204144
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1405914604 56900

Адабиётшунослик бадиий адабиёт хакидаги фандир. Адабиётшунослик атамаси «Адабиётни урганаман, билмок, ургатмок» маoноларини англатади. Адабиётшунослик фани бадиий адабиётни, унинг мохиятини, келиб чикиши ва ижтимоий алокаларини урганувчи фандир. Адабиётшунослик бадиий суз санoатининг узига хос хусусиятлари, бадиий ижоднинг замини, тузилишини урганувчи фандир. Адабиётшунослик фани тарихий-адабий жараённинг маoлум давр ёки жойга хос булган хамда умумий конуниятлари тугрисидаги фандир.

Адабиётшунослик уз ичига бадиий суз санoатининг барча сохаларини камраб олади. Адабиётшунослик талабаларга бадиий адабиёт тугрисидаги дастлабки маoлумотлар беришни уз олдига максад килиб куяди.

Адабиётшунослик адабиёт назариясининг асосий коидалари ибилан таништиради. Бундан асосий максад, талабаларда бадиий адабиётни тушуниш, уни илмий урганиш ва бахолай олиш малакасини орттиришдир.

Адабиётшуносликнинг обoекти - муайян тарихий шароит билан боглик равишда олинган адабий махсулот ва унинг яратилиш жараёнидир.

Адабиётшунослик прредмети - бадиий адабиётдир.

Адабиётшунослик фани уз ичига бир канча таркибий сохаларни хам камраб олган. Шулардан бири - адабий танкиддир. Узбек адабиёти тарихида, утмишда адабиётшунослик ва адабий танкид тушунчалари узаро чамбарчас боглик булиб, адабиётшунослик атамаси хозир ишлаётганимиз шаклда учрамади.

Утмиш адабиётшунослиги манбаларида «адабий танкид», «танкидчи» иборалари урнига шу тушунчаларни англатадиган купгина суз ва иборалар («накд», «махаки имтихон», «маслахат», «машварат», «жавохирсанж», «нуккод» ва бошкалар) кулланилган эди.

Адабитшунослик, «адабий танкид», «адабий танкидчилик» ва «танкидчи» атамалари кейинги даврда уйгунлашган булса хам, аммо тарихий-адаюий манбалар бу атамалар остида тушуниладиган мазмун узок тарихга эга эканини, узига хос шаклларда кадимзамонларда шаклланиб, аста-секин ривожланиб, мустахкамланиб борганидан гувохлик беради.

«Танкид» - арабча «накада» сузидан такил топган булиб, мухокама килмок, текширмок, урганмок, ниманингдир хикконийлиги ва тугрилигини исботламок, ютук ва камчиликларни белгиламок ва нихоят, бадиий асарни тахлил килиш, изохлаш каби маoноларни ифодалайди. демак бу хол танкид тушунчасининг кенглиги, унинг хаётдаги барча вокеа-ходисаларга тегишли эканини курсатади. Шу жихатдан танкид хаётнинг кайси сохасига тегишли булса, у шу ном билан аталади. Жумладан, ижтимоий танкид, иктисодий танкид.


Download 107.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling