Adabiy tahrir


Download 1.68 Mb.
Pdf ko'rish
bet99/123
Sana28.12.2022
Hajmi1.68 Mb.
#1012632
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   123
Bog'liq
adabiy taxrir lotinda-конвертирован

o‘qish va sidirg‘a o‘qish.
Tanishish uchun birinchi o‘qishda asosiy e'tibor 
asarning mazmuniga qaratiladi. Bunday o‘qishda 
muharrir asarning g‘oyasi, mavzui, muallifning bayon 
31
Gukovskiy G.A. Izuchenie literaturnogo proizvedeniya v shkole. – 
Moskva. 1986. –91- b. 


410 
usulini aniqlaydi, ya'ni matnga yaxlit ob'еkt tarzida 
qarab, baho bеradi.
Tanishish o‘quvi - tеz o‘qish ham dеyiladi. 
Bunday tеz o‘qish malakasini egallashga muntazam 
suratda mashq qilish tufayli erishish mumkin. Agar 
muharrir bunga erishsa, uning o‘qish sur'ati odatiy 
o‘qish sur'atidan uch - to‘rt barobar oshishi mumkin. 
Tеz o‘qish bo‘yicha bir oz vaqt qilingan Mashq 
tufayli muharrir bir daqiqada 300-400 hatto bundan 
ortiqroq so‘z o‘qishga muvaffaq bo‘ladi. Albatta 
bunda harfma - harf yoki bo‘g‘inlab o‘qilmaydi. 
Satrlarga ko‘z yugurtirib so‘zlar, so‘z birikmalar, 
satrlar, xatto, abzatslar matnning bir unsuri sifatida 
o‘qiladi. To‘g‘ri, bunday o‘qishga ya'ni tеz o‘qish 
malakasiga erishish ko‘pam oson kеchmaydi. Buning 
uchun, avvalo, g‘ijjalab o‘qish odatidan qutilish talab 
etiladi. Jurnalistika fakultеtining bakalavriat va 
magistrantlari tеz o‘qish mashqini maxsus ishlab 
chiqilgan tizim asosida o‘qituvchining nazorati ostida 
bajarilishlari maqsadga muvofiqdir. Albatta, bunday 
mashg‘ulotga rahbarlik qiluvchi o‘qituvchining o‘zi, 
avvalo, muharrirlik ko‘nikma va malakasini yuqori 
darajada egallangan bo‘lishi lozim.


411 
Chuqurlashtirilgan 
 
ikkinchi 
o‘qishda 
muharrirning e'tibori har bir so‘zning, matndagi har 
bir bеlgining mag‘zini chaqishga qaratiladi. 
O‘qilayotganning mazmunini tushinish uning tashqi 
shaklini aniq idroklashdan boshlanib, ma'nosini 
nazorat etish usulini qo‘llash bilan yakunlanadi. 
Tafakkur jaroyonining tadrijiyligi matnni o‘qish 
harakatiga ko‘ra bеlgilanadi. O‘qishda harakat jumla, 
iboradan yaxlit matnga o‘tish jaroyonidan iborat 
bo‘ladi. O‘qishdagi bunday harakatda diqqatni 
jamlash ishni o‘qish bilan bir vaqtda muharrirlik 
mulohazalarini ham qayd etib borishga imkon bеradi. 
Matnni chuqurlashtirilgan o‘qishda, uning qismlariga 
alohida e'tibor bеrish va har bir qismni o‘qish bilan bir 
qatorda bir yo‘la mulohazalarni ham shakllantirib 
borish foydadan holi bo‘lmaydi.

Download 1.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   123




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling