Adalet Menzili

Adil Yakubov
32

---

için on koyun veriyorum!” demiş, bol bol alkış almıştı..
Sadece baba-oğul değil, Mercanay bile sırtından bir dağ kalkmış gibi
kendini hafif hissetmişti.
Ama bu sevinç uzun sürmemiş; çok değil, ertesi gün şehir komitesinden
asker ve savcılar çıkıp gelmişler, ondan sonra da üç dört ay boyunca Suyun
Burgut’un başı dertten kurtulmamıştı. Her ne kadar halk telef olan beş yüz
koyun yerine altı yüz koyun temin edip vermiş olsa bile, Suyun Burgut’u
sürüklemedikleri yer kalmamıştı. Vilâyet komitesi bir yanda dursun,
merkezden heyet üstüne heyetler gönderilmiş ve Suyun Burgut bu taraftan o
tarafa gezdirilip durmuştu.
En son teftiş heyeti bundan üç ay önce gelmişti. İlkbahar yaklaşmış
olmasına rağmen dağın yüksek kesimleri hâlâ karla kaplıydı. Suyun, onları
kendi arabasına bindirip şoförlüğünü dahi kendisi yaparak oraya buraya
götürüp getirmiş, bir gün önce de Derviş Duduk’a adam göndererek, toplanan
altı yüz koyunu ağıla kapatıp, kimin ne kadar bağışta bulunduğunu gösteren
bir listeyi hazır tutmasını, çoluk çocuğunu ise bir eve doldurup beklemesini
tembihlemişti.
Dağda henüz kar bayağı kalındı. Bahar havasına güvenerek hafif giyinmiş
olan teftiş heyeti zaman zaman arabadan inerek yayan yürümek, bazen de
kara saplanan arabayı iteklemek zorunda kalmış, ağıla vardıklarında bitip
tükenmişti. Bu yüzden listedeki isimlere şöyle bir göz atmış, koyunları
uzaktan saymış ve hemen dönmek istemişlerdi. Ama Burgut “hazır
gelmişken çobanların kaldıkları evlerin durumunu da bir görün” diyerek,
fikirlerini bile almadan önlerine düşüp Derviş Duduk’un evine alıp
götürmüştü. İçeri girdiklerinde, yirmiden fazla irili ufaklı çocuğun iki büyük
tahta üzerine dizilerek etsiz çorbaya kaşık salladıklarına şahit olmuşlardı.
Kapıdan dünyanın soğuğunu içeri taşıyan, üst başlarından kar dökülen
ağalan gören çocuklar, kaşık şapırdatmayı bir yana bırakıp ağlamaya
başlamışlardı. Kadın gelin, yaşlı ihtiyar evde bulunan ne kadar insan varsa,
onlar da ağlamaya başlayınca bir curcunadır kopmuştu.
— İşte, -demişti Burgut- Bu zavallıların günleri böyle geçiyor! Bunlar suç
işlemiş değil, bir hata olmuş! İstiyorsanız toplanan koyunları sahiplerine geri
Adalet Menzili
Adil Yakubov
33

---

iade edip, bu iki günahsız köylüyü, hatta beni dahi hapse atın! Yetimlerine
devlet baksın. Yoksa, bu teftişlere, soruşturmalara bir son verin!
Burgut’un sözlerinden sonra evdeki ağlama sesleri ayyuka çıkarken teftiş
heyeti Derviş Duduk’un kulübe-i viranesini alelacele terk edip kendilerini
dışarı atmışlardı.
Bu olaydan sonra Suyun Burgut’un kulağı, Mercanay’ın gönlü biraz olsun
rahat etmişti. Ama bir hafta önce soruşturmalar, teftişler yeniden başlamıştı.
Önceki heyet üyeleri yine biraz insan evladıymış meğer. Çünkü bu yeni
gelenlerin suratlarından düşen bin parça, gözlerindeyse yılan soğukluğu
vardı. Onların soğuk çehreleri çevreyi büsbütün dondurucu hale getirmeden
üç gün önce ise kolhoz kulübünde okul mezunlarının balosu yapılmıştı. O
gün Laçin’le Altınay birbirinden güzel şarkılar söyleyerek dinleyenleri mest
etmişlerdi. Oğluyla gurur duyan Burgut morali biraz düzeldiği için sazını
eline almış ve sanki okulu bitiren Laçin değilmiş gibi, karı koca, mezun
oldukları gençlik yıllarım hatırlayarak, Mercanay’ı da sahneye çağırıp
eğlenceyi doruğuna çıkarmışlardı. Sonra Laçin’le Altınay bir tarafta,
Burgut’la Mercanay bir tarafta sabaha kadar eğlenmişlerdi. Ertesi gün Laçin
liderliğindeki bir grup genç kız ve erkek, ki onlar arasında Gümüş Bibi ile
Altınay’dan başka Selim Kıltırık isminde bir delikanlı da vardı, şehir
merkezinde yapılacak büyük müsabakaya gitmişlerdi. Laçin sevimli
kaldırgaçıyla merkez komitesi önünde yarışacak, diğer gençler ise jimnastik
ve uzun atlama dalında müsabakaya gireceklerdi. Onlar müsabakadan
döndükten sonra Suyun Burgut’la Mercanay’ın planı Laçin’i Taşkent’e
götürmek ve okula kaydettirmekti. Çocukları okula girdikten sonra
ömürlerinde ilk defa yabancı bir ülkeye seyahate gitmeye karar vermişlerdi!
Netice-i kelâm, şu anda ortada kötü bir şey yoktu. Suyun Burgut gitmeden
önce gençlere yan şaka yarı ciddi bir şekilde: “Kupa almadan gelmeyin.
Kupa almadan gelirseniz sizi Mercantav’a sokmam!” diyerek takılmış, sonra
da kendisi dağa çıkmıştı. Dağda bir hafta kalırım diye düşünmüştü, ama üç
gün geçmeden sabaha doğru ansızın geri dönmüştü.
Yüzü asık, kaşları çatıktı. Gözleri kızarmıştı. Çehresiyle oldukça uyum
sağlayan bıyıklarının uç kısımları sarkmıştı. Mercanay ise uykudan henüz
Adalet Menzili