Қадимги ва антик давр фалсафаси


Суқротгача бўлган файласуфлар, бу даврнинг вакиллари


Download 0.71 Mb.
bet4/9
Sana18.06.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1562968
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
2-Mavzu. Antik davr falsafasi

Суқротгача бўлган файласуфлар, бу даврнинг вакиллари

  • Асосий йўналишлари
  • Космос ва табиат моҳиятини ўрганишнинг мумтоз даври ва «Суқротгача»лар томонидан ўрганилиши
  • Платон фалсафаси
  • Аристотель фалсафаси
  • Суқротчилар даври файласуфлари бирлам-чилик масаласига кам эътибор берганлар
  • Коинот табиатини яратишда худоларнинг иштирокини фараз қилганлар
  • Борлиқни пайдо бўлишини тахминий ғоясини илгари сурганлар Платон реал дунёдаги илгариги ёки реал дунёда кўринган тоза ғоялар таълинотини яратган.
  • фалсафанинг демократик-догматик услубидан диологик-нисбат услубига ўтдилар
  • Мантиқнинг риволанишига хисса қўшдилар
  • Пифогор – (милоддан аввалги V аср)-катта софистларнинг таниқли вакили
  • Хусусиятлари
  • Пифогор фалсафасининг асосий ғоялари
  • Ўзининг фалсафий қарашини Пифогор шундай ифодалайди «Инсон барча мавжуд нарсаларнинг мавжуд бўлганлиги, мавжуд бўлмаган нарсаларнинг мавжуд бўлмаганлиги учун меёридир».
  • Инсон онгидан ташқарида ҳеч нарсанинг бўлиши мумкин эмас;
  • Пифогор замондошларидан бири борлиқ ва билишнинг нисбийлиги ҳақидаги фикрни баён этувчи «иккиёқламали нутқ» асарининг муаллифи деб эътироф қилинади. («Касаллик касал учун ёмон, шифокор эса яхши»; «ўлим ўлаётган киши учун ёмон, бироқ гўрков ва мурдашуй учун яхши») инсонни ҳар қандай вазиятда ютуққа эришишга чорлайди.
  • Ҳеч нарса мутлақликка даъвогар бўла олмайди;
  • Инсон учун бугун нима яхши бўлса, демак у ҳақиқатан ҳам ҳозир ёмон ва зарарлидир;
  • Агар эртага бугун яхши нарса ёмон бўлса, демак у ҳақиқатан ҳам ҳозир ёмон ва зарарлидир;
  • бизни ўраб турган барча нарсалар инсоннинг ҳиссий идрокига боғлиқ («Соғлом одам учун ширин нарса, касал одам учун аччиқдир»);
  • Ўз даврига нисбатан Пифогорнинг Худоларга нисбатан муносабати ҳам инқилобийдир. «Худолар ҳақида мен ҳеч нарса билмайман, чунки жуда ҳам кўп нарса уларни билишга тўсқинлик қилади»,-масала ниҳоятда мураккаб, инсон умри эса ниҳоятда қисқа.
  • Бизни ўраб турган олам нисбий;
  • Объектив (ҳақиқий) билимга эга бўлиш мумкин эмас;
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling