Agrobiotexnologiya fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun

Mikrobiologik laboratoriyalarda qo‘llaniladigan asboblar: 
Termostat.Bu jihozda issiqlik bir xil darajada saqlanib turiladi. Ko‘p 
mikroorganizmlarning ko‘payishi uchun qulay harorat 25-27ºСҳисобланади. 
Termostatlar quruq, havoli va suvli bo‘ladi.Bulardan mikroorganizmlarni o‘stirish 
uchun foydalaniladi.
Quritish shkafi (Paster pechi).Shisha, chinni va metaldan yasalgan laboratoriya 
idishlari hamda boshqa materiallarni sterillash uchun Mo‘ljallangan.
Avtoklav.Bu jihoz bug‘ va bosim bilan sterillashga mo‘ljallangan. Mikrobiologik 
laboratoriyalarda avtoklavlarning turli xillari (gorizontal, vertikal shakldagi, ko‘chirib 
bo‘lmaydigan va ko‘chirish mumkin bo‘lgan turlari) ishlatiladi. 
Sovutkichlar. Mikroorganizmlarni, oziqa muhitlarni, zardob va boshqa biologik 
jihatdan faol preparatlarni 4
º
С atrofida saqlash uchun foydalaniladi. Biopreparatlarni 
0
º
С dan past haroratda saqlash uchun past haroratli sovutkichlardan foydalaniladi. 
Bularda harorat-20
º
С va undan hampast bo‘lishi mumkin. 

---

Sentrifugalar. Bular mikroorganizmlar hujayralarini cho‘ktirish, bir xil 
bo‘lmagan suyuqliklarni ajratish uchun ishlatiladi. Laboratoriyada turli tezlikda 
aylanadigan sentrifugalardan foydalaniladi. 
Mikroorganizmlarning koloniyalarini hisoblovchi asbob. Yarim avtomat 
hisoblovchi asbob prujina moslama bilan ignaga ulangan. Igna Petri likobchasidagi 
koloniya ustiga bir oz tegiziladi va likobcha yuzasida iz qoladi. Bundan qo‘l bilan 
ushlanadigan qismi yuqoriga ko‘tariladi, natijada zanjir berkiladi, asbob hisoblay 
boshlaydi. 
17-LABORATORIYA MASHG‘ULOTI 
О‘SIMLIK HUJAYRASIDAN DNK AJRATISH 
Rekombinant DNKlar texnologiyasiga asoslangan gen-muhandisligi tajribalarida 
ajratilgan DNK genom klonlarining bankini yaratishda, foydali genlarni aniqlashda, 
genom bankidagi klonlardan shu genlarni topish uchun zondlarga ega bо‘lish uchun 
zarurdir. 
Gen muhandisligida genlarni ajratib olish, ularning strukturasini, ekspressiyasini 
о‘rganishda DNKni toza holda ajratib olish muhim axamiyatga ega. 
О‘simlik DNKsini ajratish quyidagi bosqichlarni о‘z ichiga oladi. 
1. 
Hujayra 
tо‘qimalarini 
maydalash, 
hujayra 
devorini 
parchalash 
(gomogenizatsiya), odatda suyuq azot yoki quruq muz yordamida amalga 
oshiriladi. 
2. Hujayra membranalari parchalanib (hujayra lizisi) DNKning ekstraksiya 
buferiga chiqishi uchun dodetsilsulfat natriy (505), setiltrimetilammoniumbromid 
(STAV), sarkozil (I-laurilsarkozinat natriy) kabi detergentlardan foydalaniladi. DNKni 
gidrolizlovchi 
fermentlar-nukleazalardan 
himoya 
qilish 
uchun 
EDTA 
(etilendiamintetrasirka kislota) qо‘llaniladi. 
3. DNKni oqsillardan tozalash (deproteinzatsiya) xloroform va fenol yordamida 
ekstraksiya qilish orqali amalga oshiriladi. DNKni chо‘ktirishda etanoldan 
foydalaniladi.