Ахборот коммуникация технологияларининг тараққий этиши билан ҳаётимизни қулайликлар билан бойитиш мақсадида тақдим

Назорат саволлари. 
1. Электрон ҳукумат тизими давлат, фуқаро ва тадбиркор 
ўртасидаги 
муносабатларни 
осонлаштирувчи, 
иқтисодий 
ўсишининг янги омили эканлигини тушунтириб беринг. 
2. Электрон ҳукумат тизимини жорий этишдаэлектрон 
тижорат ривожи қандай?. 
3. АКТни давлат бошқарувида жорий этиш босқичларини 
айтиб беринг. 
4. Веб порталларнинг яратилиши ҳақида нималарни айта 
оласиз? 

---

128 
5. Ҳукумат сайтлари орқали фойдаланувчиларга маълумотлар 
тақдим этиш технологияси қандай? 
6. Давлат 
тузилмалари 
ва 
фуқаролар 
ўртасидаги 
муносабатларни изчиллигини ошириш усуллари қандай? 
 
XIII. Боб. Ўз-ўзини бошқариш органлари фаолиятини 
ташкил этишда электрон ҳукумат ташкилий-ҳуқуқий базасига 
асосланиш. 
 
Режа: 
1. Ўз-ўзини 
бошқариш органлари. Ўз-ўзини бошқариш 
органлари мақсад ва вазифалари. Уларнинг жамият ривожидаги 
ўрни.
2. Электрон ҳукумат тизимида ўз-ўзини бошқариш органлари. 
3. Электрон воситалар ёрдамида омманинг фикрини билиш.
4. Оммавий ва ҳусусий институтлар ўртасидаги ўзаро 
ҳамкорлик. 
Ўз-ўзини бошқариш органлари. Ўз-ўзини бошқариш органлари 
мақсад ва вазифалари. Уларнинг жамият ривожидаги ўрни 
Электрон ҳукумат – шаклланган давлат хизматлари турлари 
ҳақидаги маълумот ва хизматларни аҳолига, тижоратга ва давлат 
органлари шахобчаларига, ташкилот раҳбарларига етказади, 
ахборот 
технологияларидан 
юқори 
даражада 
фойдаланиб 
буюртмачи ва давлат ўртасидаги ўзаро муносабатлар масофасини 
мумкин қадар қисқартиради. 
Электрон ҳукумат – давлат бошқарувида электрон хужжат 
айланиши тизими ҳисобланиб, мамлакат миқёсида барча бошқарув 
жараёнларини автоматлаштиришга асосланган ва давлат бошқаруви 
самарадорлигини ошириш мақсадида ҳар жамият аъзоси учун 
ижтимоий 
коммуникация 
кечикишларини 
қисқартиришга 
қаратилган. 
Электрон 
ҳукуматни 
яратилиши 
жамият 
бошқарувининг умумдавлат тармоқланган хужжатларни бошқариш 
ва қайта ишлаш жараёнларига боғлиқ бир қатор масалалар 
тўпламини ечишга қаратилган тизимни шакллантиришни тақозо 

---

129 
этади. Электрон ҳукумат амалдаги ҳукуматга бирон бир қўшимча 
бўлмай, балки ахборот коммуникация технологиялари ёрдамида 
давлат хизматлари самарадорлигини оширишдан иборат.1 
Келгусида электрон ҳукумат “ягона ойна” сифатида бугунги 
кунга нисбатан янада долзарб бўлиши муқаррар. Бу жараён 
ижтимоий тармоқларнинг жадал ривожланиши билан бевосита 
боғлиқ. Бундай технологиялар ижтимоий-сиёсий коммуникация 
имкониятлари даражасини янада ошириб, ҳукумат, тижорат ва 
фуқаролар ўртасидаги ўзаро интеграциянинг янги шаклларини 
яратишга олиб келади. 
Бугунги кунда электрон ҳукуматнинг ягона концепцияси 
яратилмаган, фақат ҳар бир мамлакатнинг ўзига хос ҳусусиятлари 
ва шароитидан келиб чиққан ҳолда ҳукумат ахборот жамиятидан 
фуқаролар ва тижорат соҳаси хизматчиларининг керакли 
маълумотларни олиб ишлатишига бўлган талаблари мажмуаси 
яратилган 
холос. 
Турли 
даражадаги 
ва 
тоифадаги 
фойдаланувчиларни ягона мақсад бирлаштиради, уларнинг қисқа 
вақтда, кам сарф харажатда, энг яқин йўл орқали маълумот олиш 
учун самарали воситага эга бўлишликлари, давлат органлари билан 
ўзаро муносабатларининг содда, тезкор ва қулай кечиши. 
Шундай қилиб электрон ҳукумат яратишдан кўзланган мақсад: 
- аҳоли ва тижоратга ҳукумат томонидан кўрсатилаётган 
хизматларни оптималлаштириш; 
- барча сайловчиларнинг давлатни бошқариш ва раҳбарлик 
жараёнларидаги иштироки даражасини ошириш; 
- фуқароларнинг ўз-ўзига хизмат кўрсатишлари имкониятлари 
даражасини ошириш ва қувватлаш; 
- фуқароларнинг савияси ва технологик таъминланганлик 
даражасини ошириш; 
- ўзароахборот алмашинув жараёнларида географик жиҳатдан 
жойлашиш факторларига боғлиқ таъсирлар даражасини 
камайтириш; 
- давлат бошқарувида сарф харажатларни камайтириш, 
самарадорликни ошириш, рақобатбардошликни таъминлаш ва 
ҳ.зо. 

---

130 
Электрон ҳукумат маъмурият бошқаруви самарадорлиги ва 
унга боғлиқ сарф харажатларни камайтирибгина қолмай, балки 
жамият ва ҳукумат ўртасидаги ўзаро муносабатларни тубдан 
ўзгартиради. 
Бу 
ўз 
навбатида 
демократик 
жамиятни 
такомиллашувига ва давлатнинг халқ олдидаги маъсулиятини янада 
оширади.