ҲАҚИҚий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) Нашрга тайёрлаган: Хадича Мисга Нашриёт

Вирусли гепатит

Вирусли гепатит А, B, С, Delta, Е, G вируслари ёки герпесга ўхшаган вируслар сабабли вужудга келган яллиғланишли реакциядир. Барча вирусли гепатитлар юқумлидир: А ва Е гепатитлари озиқ-овқат ва ичимликлар билан, B, С, D ва G гепатитлари қон ва танадаги суюқликлар орқали ёки яқин маиший алоқaлар воситасида юқади.
Баъзи беморлар қонида гепатит вируси ва жигар функциясида бузилишлар, гепатитнинг ҳеч қандай белгиси ва сариқлик кузатилмаганлиги сабабли гепатитни бошидан ўтказишлари мумкин.
Баъзи касалларда эса ҳолсизлик, иштаҳасизлик, кўнгил айниши, қусиш, қориндаги, теридаги ёки бўғимлардаги оғриқлар, қичима, кўзнинг оқида ва терида сариқлик, сийдик рангининг қуюқлашиши каби бир қатор белгилар кузатилиши мумкин.
Қонида гепатит вируси бўлатуриб, жигар функциясида ҳеч қандай касаллик белгиси кузатилмаган кишилар гепатит вирусини ташувчилар ҳисобланишади. Касалликни тарқатишда улар ҳам касаллар каби xавфлидирлар.
Лекин соғлом жигар вирусларнинг яшай олиши учун қулай жой эмас ва соғлом жигар вирусни қайтариб, ташқарига чиқаради.
Аммо зарарли овқатларни ейишга одатланган, сурункали ҳазм етишмовчилигига учраган ва сурункали токсик гепатитга замин яратувчи кимъёвий моддаларни қўллаган кишининг жигарида токсик ва қолдиқ моддалар тўпланади.
Бундай одамнинг жигарида вируслар кўпайиб, жигарни тозалаш вазифасини бажаришга киришадилар. Вируслар жигардаги токсинларни тозалай оладиган муддатда касаллик аломатлари кўринмайди. Бироқ токсин моддалар миқдори вирусларни тозалаш кучидан ошганда, гепатит белгилари юзага чиқа бошлайди.
Қонида гепатит вирусли бўлатуриб, жигарининг функциясида ҳеч қандай ўзгариш кузатилмайдиган ташувчиларнинг ҳолати шунга далилдир. Вирусли гепатитнинг давоси осондир. Касал қанчалик ёш ва касаллик қанчалик янги бўлса, тузалиш ҳам шунчалик тез рўй беради.
Янги касалланган ёш беморни даволаш:
1-кун:
Даволаниш қусиш билан бошланади. (“Умумий тавсиялар” бўлимига қаранг)
Қусгандан 2-3 соат кейин бир ош қошиқ магнезиум сулфат (инглиз тузи, глаубрен тузи) бир стакан сув билан ичилади.
2-3 соатдан кейин 1/4 чой қошиқ майдаланган сано + 100 гр турп баргининг суви + 100 гр сув + бироз заъфарон билан қориштирилиб, ичилади. Турп баргининг сувини ўрнига сачратқи суви ёки дамланган мойчечак чойи ёки дамланган шувоқўти чойи қўлланилиши мумкин. Бу чойлар бир чой қошиқ мойчечак ёки шувоқўти 150 гр қайнар сув билан 15 дақиқа дамланиб, сузилиб тайёрланади.
Бундан кейин бемор қўлтиғининг тагидан ўлчанган ҳарорат 38 даражадан юксак бўлса, елкадан бошлаб 12-қовурға остигача, эртаси куни эса ўнг ва чап кўкрак остидан киндик тешигигача 8-12 та банка қўйилади. Касалнинг иситмаси юқори бўлса, иситма тушиб бошлагандан кейин банка қўйилади.