Analitik kimyo va fizik-kimyoviy taxlil

Kompleksning barqarorligiga ta’sir etuvchi omillar.

1-muxitning pH qiymati – pH ortganda ligand HL↔H⁺+L′ dissotsia-siyasi ortgani sababli kompleks xosil bo‘lish muvozanati xam o‘ngga siljiydi.

2-markaziy ion va ligand konsentratsiyasini ortishi hamda kompleks ion dissotsiatsiyasini kamaytiradigan erituvchilar kompleks xosil bo‘lishiga ijobiy ta’sir etadi va analitik samarani yaqqol ko‘rinishiga imkon beradi.

Misol: Co²⁺ +4NCS^- + (izoamil spirti) → [Co(NCS)₄]^2- (ko‘k xalqa)

Kompleks birikmalarni kimyoviy taxlilda qo‘llanishi

1. Kation guruxlarini bir biridan ajratishda IV amfolit guruxining kationlari V va VI gurux kationlaridan gidroksokompleks xolidassentrifugatga o‘tkazib, ajratib olinadi. VI gurux komplekslari boshqa guruxlardan ammiakatli komplekslar xolida ajratib olinadi (sentrifugatda).

2. Mis, nikel’, temir (II), temir (III), ammoniy, kobalьt (II) kationla-rini ochishda kompleks xosil bo‘lishdan foydalaniladi.

3. Xalaqit beruvchi ionni niqoblash maqsadida

Fe + 6NCS^- → [Fe(NCS)₆]^3- β = 1,7 ·10³

[Fe(NCS)₆] + 6F^- → 6NCS^- + [FeF₆]^3- β = 6,2 ·10¹⁶

Co²⁺ + 4NCS^- + izoamilspirti → [Co(NCS)₄]^2- ko‘k xalqa

4. Komplekslarni barqarorlik (β) va qarorsizlik (K_q) doimiylarini xisoblash, kompleks xosil bo‘lish yoki uni parchalanib ketishini oldindan bashorat etish mumkin.