Analizning optik usullari
-§. Spektrning turli sohalarida ishlatiladigan
Download 0.52 Mb. Pdf ko'rish
|
1-Mavzu ANALIZNING OPTIK USULLARI (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 30.4-§. Yorug’lik qabul qilgichlar Elektromagnit nurlarning ko’rinuvchi qismini eng yaxshi sezuvchi qabul qilgichlardan biri inson ko’zidir
|
30.3-§. Spektrning turli sohalarida ishlatiladigan
optik materiallar Spektrning yaqin ultrabinafsha (185 – 350 nm) sohasida ishlaydigan asboblarning optik qismlari (linzalar va prizma) kvarsdan yasaladi. Ko’rinuvchi va yaqin infraqizil (350 – 700 nm va 0,7 – 2,5 mkm) sohalarda shaffof optik elementlar optik shishalardan tayyorlanadi, prizma va linzalar TF1 va TF3 shishalaridan, boshqa detallar esa KV8 shishadan tayyorlanadi. Oddiy shishalar spektrning infraqizil sohasi (2,5 – 50 mkm) uchun shaffof emas. Bu yerda optik materiallar sifatida ba’zi kristallar va maxsus shishalar ishlatiladi. Bularga kvars, uch oltingugurtli mishyak, selen-mishyak va tellurli maxsus shishalar kiradi. Bulardan asosan kyuvetalarning oynalari va linzalar tayyorlanadi. Prizmalar esa laboratoriya sharoitida o’stiriladigan osh tuzi (NaCl), ftorli litiy (LiF), ftorli kalsiy (CaF 2 ), flyuorit, bromli kaliy (KBr), kaliy xlor (KCl) va bromli seziydan (CsBr) tayyorlanadi. Infraqizil yorug’likni to’plovchi, uning yo’lini buruvchi har xil yassi va qabariq ko’zgular oddiy shishalardan tayyorlanadi va nur qaytarish koeffisiyenti yuqori bo’lishi uchun ularning yuzasiga alyuminiy metali yurgiziladi. 30.4-§. Yorug’lik qabul qilgichlar Elektromagnit nurlarning ko’rinuvchi qismini eng yaxshi sezuvchi qabul qilgichlardan biri inson ko’zidir. Ma’lum vaqt qorong’ulikka moslashgan ko’z to’lqin uzunligi = 550 nm bo’lgan yorug’likni yigirmata fotoni bir vaqtda chiqargan chaqnashni sezadi. Miqdoriy o’lchashlarga ko’z yaramaydi, chunki uning sezgirligi tushayotgan yorug’likning intensivligiga qarab ko’p marta o’zgaradi. Hozir ham o’z mavqyeini yo’qotmagan eski yorug’lik qabul qilgichlardan biri fotoplastinkadir. Fotografik emulsiya bromli kumushning mayda kristallari joylashtirilgan qalinligi 10 – 20 mkm bo’lgan yorug’likni sezuvchi yelimshiq qatlamdan iborat bo’ladi. Bu kichik zarrachalarning yuzasida metall holidagi yoki oltingugurtli kumushning submikroskopik o’lchamli zarrachalari ya’ni, yorug’lik sezish markazlari joylashtiriladi. Download 0.52 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|