Anatomiya 2014. indd

Boshning orqa katta to‘g‘ri mushagi (m. rectus capitis pos-
terior major)
 II bo‘yin umurtqasining qirrali o‘siqchasidan bosh-
lanib, ensaning pastki bo‘yin chizig‘iga birikadi.
Faoliyati: boshni orqaga tortadi. Bir tomonlama qisqarsa 
bosh ni o‘z tomoniga buradi.
2. 
Boshning orqa kichik to‘g‘ri mushagi (m. rectus capitis poste-
rior minor) atlantning orqa do‘mboqchasidan boshlanib, ensa suya-
giga oldingi mushakdan medialroq birikadi. 
Faoliyati: boshni orqaga va yon tomonga tortadi.
3. 
Boshning yuqorigi qiyshiq mushagi (m. obliquus capitis supe-
rior)
 atlantning ko‘ndalang o‘siqchasidan boshlanib, ensaning pastki 
bo‘yin chizig‘i ustiga birikadi. 
Faoliyati: ikki tomonlama qisqarsa, boshni orqaga, bir tomonla-
ma qisqarsa, o‘zi tomoniga bukadi.
4.
 Boshning pastki qiyshiq mushagi (m. obliquus capitis in fe-
rior) II
 bo‘yin umurtqasi qirrali o‘siqchasidan boshlanib, atlant-
ning ko‘ndalang o‘siqchasiga birikadi. 
Faoliyati: boshni II umurtqa tishining bo‘ylama o‘qi atrofida 
buradi.
Bo‘yin fassiyalari. Bo‘yin fassiyalari uchta plastinkadan iborat.
1. Yuza plastinka
bo‘yinning teri osti mushagi orqasida joy-
lashib, bo‘yinni har tomondan o‘raydi. U trapetsiyasimon va 
to‘sh-o‘mrov-so‘rg‘ichsimon mushaklarga qin hosil qiladi.
2. Kekirdak oldi plastinkasi o‘mrov suyagi va to‘sh suyagi das-
tasining orqa yuzasi bilan til osti suyagi o‘rtasida tortilgan. U yon 
tomondan kurak-til osti mushagiga birikkan bo‘lib, bu mushak 
qisqargan vaqtda taranglashib bo‘yin venalaridan qonni oqishini 
yaxshilaydi. Bu plastinka til osti suyagidan pastda joylashgan mu-
shaklarga qin hosil qiladi.
3. Umurtqa oldi plastinkasi halqumning orqasida joylashib, 
umurt qa oldi va narvonsimon mushaklar uchun qin hosil qiladi. 

---

166