Anatomiya 2014. indd

Kaft suyaklari
Kaft suyaklari (ossa manus) kaft usti sohasi, qo‘l kafti va bar-
moq suyaklariga bo‘linadi (42-rasm).
Kaft usti sohasi suyaklari (ossa carpi) turli shakldagi ikki 
qator joylashgan 8 ta mayda g‘ovak suyaklardan iborat. Yuqori 
(prok si mal)
 qator bosh barmoq tomon dan hisoblaganda qayiqsi-
mon, yarim oysimon, uch qirrali va no‘xatsimon suyaklar; past-
ki (distal)
 qator trapetsiya suyagi, trapetsiyasimon suyak, bosh-
chali suyak va ilmoqli suyakdan tashkil topgan. Bu suyaklarning 

---

90
nomlari shakllariga mos, ularda qo‘shni 
suyaklar bilan birlashadigan bo‘g‘im yuza-
lari bor.
Qayiqsimon suyak (os scaphoideum) bi-
rinchi qatordagi eng katta suyak bo‘lib, qa-
bariq yuzasi bilak suyagining bo‘g‘im yuza-
si bilan birlashadi. Kaftga qaragan yuza si 
botiq bo‘lib, lateral chekkasi qayiqsimon 
suyak do‘mboqchasini hosil qiladi.
Yarim oysimon suyakning (os lunatum) 
ustki yuzasi qavariq, pastki yuzasi esa botiq, 
boshchali suyak bilan bo‘g‘im hosil qiladi. 
Uch qirrali suyakning (os triquetrum) 
ustki yuzasi qavariq bo‘lib, bilak suyagining 
bo‘g‘im yuzasi bilan, tashqi yassi yuzasi esa 
no‘xatsimon suyak bilan birlashadi.
No‘xatsimon suyak (os pisiforme) kaft 
usti sohasining eng kichik suyagi. U qo‘l 
panjasini bilak tomonga bukuvchi mushak 
payi ichida joylashgan.
Proksimal qatorning uchta suyagi o‘zaro 
birlashib ellipssimon bo‘ g‘im yuzasini hosil 
qiladi.
Trapetsiya suyagida (os trapezium) I 
kaft suyagi asosi bilan birlashadigan egar-
simon bo‘g‘im yuzasi bor, uning kaft yuza-
sida trapetsiya suyagining do‘mboqchasi va 
egatcha mavjud.
Trapetsiyasimon suyak (os trapezoi-
deum) kichkina bo‘lib, shakl jihatidan tra-
petsiyaga o‘xshash.