4-§. Uch vektorning aralash ko‟paytmasi.
1-ta’rif.
⃗ va vektorlarning aralash ko’paytmasi deb ⃗
ko‟rinishdagi ifodaga aytiladi.
Agar
⃗ va vektorlar o‟zlarining koordinatalari bilan berilgan bo‟lsa, u holda
( ⃗ ) |
|
. Aralash ko‟paytmaning istalgan ikkita ko‟paytuvchisining o‟rinlari
o‟zaro almashtirilsa, ko‟paymaning ishorasi qarama-qarshisiga o‟zgaradi:
( ⃗ ) ⃗ ( ⃗ )
. Agar berilgan uchta vektorda ikkitasi o‟zaro teng yoki parallel bo‟lsa,
aralash ko‟paytma 0 ga teng bo‟ladi.
. Skalyar ko‟paytma- va vektor ko‟paytma- amallarining
o‟rinlarini almashtirish mumkin:
( ⃗ ) ⃗ ;
shuning uchun ham aralash ko‟paymani ⃗ ko‟rinishda, ya‟ni qavslarni va
ko‟paytirish amallarini ko‟rsatmasdan yozish qabul qilingan.
⃗ va vektorlarga yasalgan parallelepipedning hajmi:
| ⃗ |
⃗ va vektorlarga yasalgan piramidaning hajmi:
| ⃗ |
Agar
⃗ va vektorlar o‟zaro komplanar bo‟lsa, ⃗ , va aksincha ⃗
bo‟lsa, berilgan uch vektor komplanar bo‟ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |