Aniqlash usullari

olingan radon spektri.
Boshqa yapon olimlarining [46] tasdiqlashiga, ba’zi hollarda radon variatsiyasi teskari bo‘lishi ya’ni seysmik faollik paytida radon miqdori opishi o‘rniga pasayishi ham mumkin. 1978 yil Izu-Oshima (Izu-Oshima) shahrida bo‘lgan kuchli zilzila (M=7,0) bunga misol bo‘ladi. Zilzila markazidan 25 km masofada joylashgan stansiyada, radon aktivligining (430 imp/min) fonga (490 imp/ min) nisbatan 15-20% kamayishi kuzatilgan.

Izu Oshima zilzilasi paytidagi radon spektri 1.7-rasmda berilgan.

1.7-rasm. Seysmvk faollik davrida radonning teskari variatsiyasi.
Zilzila vaqtida radonning aktivligi birdaniga ko‘tarilib, impulьslar soni 2300 imp/minni tashkil qilgan.

Seysmik zonalardagi radon aktivligini qayd qilish uchun aktiv va passiv o‘lchash metodlaridan foydalaniladi. Geologik va geografik sharoitga, yil fasliga, ekspozitsiya vaqtiga va masalaning qo‘yilishiga qarab, bu ikki metod bir-birini almashtirib va to‘ldirib turadi [42]. Ushbu maqola [40, 42-46]larga asosan, seysmik zonalardagi radon aktivligini o‘lchashda asosan passiv metoddan foydalaniladi. [43, 44] maqola mualliflari 1.8-rasmda ko‘rsatilgan moslamadan foydalangan.

Qurilma quyidagilardan iborat: tashqi himoya polietilen quvuri (PEQ) (Ø=15-20 sm, l=60-80 sm); SR-39 detektori; ichiga namso‘rgich o‘rnatilgan o‘lchash kamerasi (V=100 ml); ²²²Rn gazlarini o‘tkazuvchi membrana-filьtr; plastik tig‘izlog‘ich va himoya qopqog‘i. Qurilma o‘rnatish joyi aniqlangandan keyin PEQ (1) 60-70 sm chuqurlikka o‘rnatiladi, ichida SK-39 detektori (3), namso‘rgich (4), filьtr (5), o‘lchash kamerasi (2) quvur ichiga mahkamlanadi. PEQ (1), plastik tig‘izlog‘ich (6) va qopqoq (7) radon o‘lchagichini tuproq atrofidagi tashqi havo va namliklardan ximoya qiladi.

1.8-расм. Тупроқлардаги радон