Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan foydalanish samaradorligini oshirish

Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan 
foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
112 
19. Isaev S., Khasanov S, Ashirov Y., Gafurov A. and Karabaeva T.-Effects of 
water saving technology application on growth, development, and yield of 
cotton in Uzbekistan-E3S Web of Conferences 244, 02047 (2021),
https://doi.org/10.1051/e3sconf/202124402047. 
A.I.Qurbonov'>UO‘K: 332.334.4 
KATTA DIAMETRLI QUVUR TARMOQLARIGA EGA OB’EKTLARDA 
SUV SARFI VA OQIMINI O‘LCHASH USULLARI 
 
A.I.Qurbonov 
− I. Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti 
mustaqil tadqiqotchisi 
 
A.I.Qurbonov 
− “TIQXMMI” MTU Qarshi irrigatsiya va 
agrotexnologiyalar instituti v.b. dotsenti, PhD 
 
F.N.Jamolov 
− “TIQXMMI” MTU Buxoro tabiiy resurslarni boshqarish 
instituti v.b. dotsenti, PhD 
Annotatsiya: Ushbu maqolada respublikamizdagi yirik nasos stansiyalarida 
suv sarfi va oqimini o‘lchash usullari va elektron vositalarining holatini analitik 
tahlil qilish orqali yirik nasos sstansiyalaridagi katta diametrli quvurlardagi suv sarqi 
va oqimini o‘lchash usullari yoritilgan. 
Kalit so‘zlar: nasos, quvur, nasos stansiyasi, kaskad, suv sarfi, satx, loyqa, 
suv o‘lchash, suv ta’minoti, bosim, napor.
O‘zbekistondagi irrigatsiya nasos stansiyalari bosimli quvurlarning katta 
diametrlari bilan ajralib turadi. Masalan, Qarshi, Mirzacho‘l, Amu-Buxoro 
kaskadlari nasos stansiyalarining quvurlari diametri 3629-4240 mm ni tashkil qiladi. 
Respublika bo‘yicha quvurlarning diametri o‘rtacha 1420 mm dan oshadi. 
KMK ekspluatatsiya boshqarmasining nasos stansiyalari 3620 mm diametrli 
38 ta bosimli quvur tarmoqlari va 1220 dan 2040 mm gacha diametrli 25 ta bosimli 
quvur tarmoqlari bilan jixozlangan. 
Bunday katta quvur diametrlari uchun nasos orqali ko‘tariladigan suv oqimi 
va sarfini o‘lchash maqsadida ishonchli usullar va qurilmalar xanuzgacha ishlab 
chiqilmagan. Bugungi kunga qadar hech bir nasos stansiyasida nasos orqali 
ko‘tariladigan suvni bevosita elektron hisobga olish tizimi mavjud emas. Suv sarfini 
hisoblash, nasoslar va elektr dvigatellarining eskirishi quvur tarmoqlari va suv 
o‘tkazuvchi inshootlar va boshqalarning korroziyasi va eroziyasi natijasida ko‘p 
yillar davomida uzoq vaqt ekspluatatsiya qilinishi davomida loyixa parametrlariga 

---