Anorganik kimyo 3-daraja X tuzini suvda eritganimizda M

X sulfat qizil rangli kukun bo’lib,( suvli eritmada sariq) kristalogidrat tarkibida 20.875% Me va 13.91% S bor. X eritmasiga NH₃ ta’sir ettirilganda cho’kma hosil bo’ladi. Bu cho’kma ham kristalogidrat bo’lib, tarkibida 36.36% Me bor. 120⁰C gacha qizdirilganda ushbu modda qisman suvsizlanadi va tarkibida 42,11% Me bo’lgan boshqa kristalogidrat hosil qiladi. Qizdirashni davom ettirish o’ksidlanish – qaytarilish jarayoniga olib keladi. Ushbu ajratilgan reaksiya tenglamalarini keltiring.

Yechish: Agar kristalogidrat tarkibida bitta S ga bitta Me to’g’ri kelgan bo’lsa, uning massasini topamiz:

13,91%________________20,875%
32gr__________________X gr X= 48gramm. Bu metall Ti ga to’g’ri keladi.

Endi kristalgidrat massasini topamiz.

48gr_________________20,875%
Xgr__________________100% X = 230gr.

Bu kristalgidrat TiO₂SO_{4 *} 3H₂O ekan. Uning NH₃ bilan reaksiyasi quyidagicha ketadi:

TiO₂SO_{4 *} 3H₂O + 2NH₃ = (NH₄)₂SO₄ + TiO_{3 *} 2H₂O

Reaksiyada TiO_{3 *} 2H₂O ikkinchi kristalogidrat sifatida cho’kmaga tushadi. Uning tarkibida haqiqatdan ham 36,36 % metall bor.

U qizdirilganda TiO_{3 *} H₂O ga aylanadi. Uning tarkibida 42,11% metall bor.

Javob: X – TiO₂SO₄

43. A gazini qora B moddasi ustidan muallaq holdagi trubkadan o’tkazilganda, trubkadan chiqishda V gazi hosil bo’ladi. Ushbu V gazining hajmi reaksiyaga kirishgan A gazining hajmini yarmini tashkil etadi. Zichligi esa, A gazidan 23% ga ko’p. Bu vaqtda trubkani ichida G oq moddasi hosil bo’ladi. Ushbu moddaning massasi B ning massasidan 24% ga ko’p. G ga ishqor ta’sir ettirib B ni regeneratsiya qilish mumkin. Moddalarni toping.

Yechish: