Antigen va antitanani kovalent immobillash Immunoenzim tahlil

Pretsipitatsiya reaksiyasi. Eng birinchi va keng qo‘lamda qishloq ho‘jaligida qo‘llaniladigan metodlarlardan biri bu- tomchi metodi, hamda ammoniy – sulfat metodlaridir. Tomchi metodini amalga oshirish jarayoni da o‘simlikni tozalanmagan soki bir tomchi antizardob bilan buyum oynachasi ustida aralashtiriladi. Xloroplastlarga, hujayra devorlari – parchalari, mitoxondriyalar va boshka o‘simlik komponetlariga yopishgan virus zarralari shu virus antizardobi bilan spetsifik ravishda bog‘lanib, ko‘rinarli darajada pretipitat hosil qiladi. KMD tozalanmagan o‘simlik shirasi asosida olib borilgani uchun, yuqori sezgirlikka ega emasdir. SHuning uchun ham u faqat o‘simlik bargida yuqori konsentratsiyada to‘planagan viruslarni aniqlashda qo‘llaniladi. Ammo zarari katta bo‘lgan va bargda
kam to‘planadigan viruslar uchun, masalan, VTM, XVKlar uchun bu metod yaxshi natija bermaydi. KMDning, ya’ni tomchi metodining boshqa bir usuli mavjud bo‘lib u halqapretsipitatsiya usuli deb ataladi. Ushbu virus o‘ziga xos antizardob bilan kontakda bo‘lganda pretsipetatdan iborat halqa hosil bo‘ladi. Xalqa hosil qiluvchi metod tez amalga oshishiga qaramasdan sezgirligi juda pastdir.
Ammoniy – sulfat metodi /ASM/ KMDga o‘hshash usul hisoblanipb, faqat ba’zi xalaqit qiluvchi xujayra shirasidagi ba’zi komponentlarni avval yo‘qotish kerak bo‘ladi. SHu sababli ushbu usulda avval hujayra komponentlarini yo‘qotish uchun xujayra shirasiga ammoniy sulfat bilan ishlov berilib, keyinchalik sentrifuga qilinish yo‘li bilan olib tashlanadi. ASM KMDga nisbatan juda ham katta afzalliklarga ega emas.
KMDga o‘hshash uning mikrovariantli reaksiya turi bu mikropretsipitatsiya usuli hisoblanadi (RMP). Bu holatda gidrofob yuzada reagentlar viruslar va antizardob (AS) aralashtiriladi, bug‘lanishni oldini olish uchun ustidan paradin moyi quyilib,, aralashtiriladi va ma’lum vaqt, ya’ni 24 soat davomida inkubatsiya qilinadi. SHundan so‘ng olingan natija baholanadi. Bu metodlarni sezgirlik daradasi I mkg/ml dan oshmaydi, reaksiya muddati bir necha soatdan bir necha sutkani tashkil etadi.
Ko‘zga ko‘rinadigan pretsipitatlarni hosil bo‘lishi uchun immunodiffuziya reaksiyasi (RID), ikki tomonlama diffuziya reaksiyasi (RDD), immunoelektroforez ( IEF) oson hamda sezgir testlar hisoblanadi. RIDni o‘tkazish uchun antigen bilan to‘ldirilgan agardagi o‘yiqchalardan foydalaniladi. O‘yiqchalar atrofidagi, ya’ni agar gelida hosil qilingan o‘yiqchalar antizardob bilan to‘ldiriladi. SHundan so‘ng ma’lum muddat inkubatsiya qilinadi (48 soat). Inkubatsiyadan sung agar geli maxsus bo‘yoq yordamida bo‘yalsa, hosil bo‘lgan pretsipitat chiziqlar hosil bo‘lishini kuzatish mumkin. Izometrik viruslar ancha oson diffuziya bo‘ladi va yaxshi farqlanuvchi chiziqlar hosil bo‘lishini kuzatish mumkin 0,75 % agar gelida X -ipsimon viruslar diffuziyasini oson amalga oshirish mumkin. Diffuziyani engillashtirish va mahsus pretsipitatlarni hosil bo‘lishini tezlatish uchun virus antigeni sifatida gidrolizlangan virus zarralari ishlatiladi. Buning uchun ba’zi kimyoviy moddalardan foydalanish mumkin. Masalan, piridin, pirrolidin, farmonid, mochevina, natriy dodetsilsulfat kabilar yoki ultratovush, termodenanuratsiya kabi fizik ta’sirlardan foydalanish mumkin. Natijada virusni to‘la dezgodatsiyasi qilish mumkin. Ushbu jarayondan so‘ng, virus kapsidining oligamerlari /D- protein/ hosil bo‘ladi va ular pretsepitatsiya reaksiyasini amalga oshiradi. Ko‘pgina holatlarda D – proteinlarning immunohimiyaviy o‘ziga hosligi birlamchi nativ virusnikidan farq qiladi. Natijada denaturatsiya bo‘lgan virus pretsepitatsiya chizig‘ini hosil qilmaydi. Ushbu holatni dezgodatsiya qilingan VSHI, XVK , BK kabi viruslarda kuzatish mumkin.
RDD da agar AS bilan shimdirilmaydi, pretsipitatni hosil bo‘lishi virus antigeni gamologik antizardoblar bilan to‘latilgan o‘yiqchalar orasida hosil bo‘ladi. YUqorida qayd etilgan metodlarda jumladan RID va RDDlar qo‘lanilganda ba’zi muammolar kelib chiqadi. Masalan, RIDning sezgirligi RDDdan ancha yuqoridir.