Atmosfera havosini zaharli gaz va changlardan tozalash usullari. Gidrosferani muhofaza qilish. Litosferani muhofaza qilish. Insonning xo
-rasm. Siklonning asosiy o‘lchamlari
Download 1.5 Mb. Pdf ko'rish
|
2-ma\'ruza
|
5.8-rasm. Siklonning asosiy o‘lchamlari.
Rotasion chang ushlagichlar - ham, markazdan qochma kuchlar ta‘sirida chang ajratgichlarga kiradi. Havo harakati bilan bir vaqtda 5 mkm dan katta bo‗lgan chang zararchalaridan, changli havo tozalanadi. Rotasion chang tozalagichlar juda ham ixcham, chunki ventilyator va chang ushlagich bitta agregat ichida joylashgan. Shuning uchun montaj qilinayotgan va ishlayotgan paytda qo‗shimcha maydon kerak emas. Ishlagan paytda ish g‗ildiragi, chang zarrachalarini markazdan qochma kuchlar yordamida spiralsimon kojux devoriga tashlaydi va havo chiqib ketadigan tomonga harakat qiladi. Chang gaz bilan birga, chang qabul qiladigan kamera orqali, chang yig‗iladigan bunkerga, tozalangan havo esa havo chiquvchi quvurga uzatiladi. Bu ish unumdorligini oshirish uchun ish kolesoni tezligini oshirish kerak, yaxshi natija 20-40 mkm dan katta changlar uchun. To‗rli filtr. To‗rli baraban (1 sm 2 da 100-120 yacheykasi bor), changli havo kiradigan quvur, chang qatlamlari kalta tolalar havoni shu qatlam tozalaydi, zichlantiruvchi valik, chang bunkeridan iborat. To‗rli filtr uchun FIK — 75-90%, ish unumdorligi — 7500 m 3 /soat, bosimi — 1500 Pa. Baraban 60-300 minutda bir marta aylanadi. To‗rli filtrlar odatda bir pog‗onali filtrlar deyiladi. Yengsimon (to‗qimali) filtrlar. Bunday filtrlarda filtrlovchi mato sifatida 378 artikul diagonal mato, 461 - artikul bo‗yalmagan vegon movuti va 323-artikul xom flanel ishlatiladi. Yengsimon filtrlarning ichki yuzasiga o‗tirgan kalta tola va chang qatlamining ortishi bilan filtrning qarshiligi orta boradi va havo oqimining harakat maromi sezilarli ravishda o‗zgaradi. Matoli filtrlarning ikki turi: ramli va yengsimon xillari bo‗ladi. Ramli filtrlar 1000x1450 mm o‗lchamli metall ramalarga mahkamlangan mato bo‗laklaridan iborat. Ular odatda bo‗yiga ikki qavat qilib, havo oqimiga nisbatan ilonsimon (zigzag) tarzda joylashtiriladi. Bunday filtlar kondisionerlarda havoni mo‗tadillash qurilmalarida qo‗llaniladi. Yengli filtrlar bir uchi berk, balandligi 2-3 m bo‗lgan silindsimon yoki konussimon mato yenglar guruhidan tashkil topadi. Changli havo filtrlarga kiritiladi va bu yerda yenglarga taqsimlanadi. Bu yerda u mato orqali tozalanib o‗tadi, chang esa yenglarning ichki sirtida ushlanib qoladi (5.13-rasm). Ramli riltrlar. 1000x1450 mm o‗lchamli metall ramalarga mahkamlangan mato bo‗laklaridan iborat. Ular odatda bo‗yiga ikki qavat qilib, havo oqimiga nisbatan ilonsimon (zigzag) tarzda joylashtiriladi. Bunday filtlar kondisionerlarda havoni mo‗tadillash qurilmalarida qo‗llaniladi. Yengli filtrlar bir uchi berk, balandligi 2-3 m bo‗lgan silindsimon yoki konussimon mato yenglar guruhidan tashkil topadi. Changli havo filtrlarga kiritiladi va bu yerda yenglarga taqsimlanadi. Bu yerda u mato orqali tozalanib o‗tadi, chang esa yenglarning ichki sirtida ushlanib qoladi. Yengsimon filtrlar har 3-4 soatda pnevmatik ravishda tozalab turiladi va yenglardan chang tushirish uchun maxsus titratuvchi mexanizm orqali bajariladi va yig‗ilgan chang bunkerga tushadi. Bir metr matoga to‗g‗ri keladigan havo hajmi 150-200 m 3 /soatni, uning qarshiligi esa 400 Pa ni tashkil qiladi. Chang havoning konsentrasiyasi 20-50 g/m 3 . Yengli filtrlarning samaradorligi 97-99 foizdir. Ularning chang sig‗imi 1200 - 1300 g/m 2 . Rulonli filtrlar - filtrlovchi qalin noto‗qima matodan (10-20 foiz paxta, 80-90 foiz sun‘iy tolalardan) iborat. G‗altaklar harakatlanganda changli havo mato orqali o‗tganda, qo‗shimcha filtrlovchi qatlam momiq qatlamini hosil qiladi. Momiq qatlami qalinlashib va mato chang bilan to‗lib borgan sari uning qarshiligi ortib, havo o‗tkazish imkoniyati esa kamayib boradi. Filtrlovchi mato qayta o‗ralayotganida so‗rish quvurlariga o‗rnatilgan pnevmatik soplolar bir qism mato yutipagi changni so‗rib oladi. Rulonli filtrlar havoni tozalash samaradorligi 90-95 foizni tashkil etadi, qarshiligi esa 100-200 Pa ga teng. Ikkinchi bosqich sifatida matoli filtrlardan foydalanish mumkin. Moyli filtrlar ikki xil bo‗ladi. Kassetali va o‗z-o‗zini tozalaydigan moyli filtrlar sanoatda ishlab chiqariladi va havoni atmosfera changidan tozalash uchun mo‗tadillash sistemalarida qo‗llaniladi. |
