Atov gaplarni o„qitishning samarali metodlari avazova Farangiz Ixtiyor qizi

 
Volume: 03 Issue: 03 | Mar-2023 
ISSN: 2181-2624 
 
www.sciencebox.uz 
Analytical Journal of 
Education and Development
276 
Atov gap – so„zlovchi ko„z o„ngida biror voqea- hodisani, narsa buyum yoki davrni 
gavdalantirishga, xotira yoki xayolida ular bilan aloqador voqea – hodisani tiklashga xizmat 
qiluvchi vosita. 
Atov gap bitta so„zdan iborat bo„lishi ham, aniqlovchi bilan kengayib kelishi ham mumkin: 1. 
Bahor. 2. Erta bahor.
2
Darslikda berilgan qoida, topshiriq va mashqlar asosida “Atov gaplar” mavzusini quyidagi 
metodlar asosida o„qitish mumkin bo„ladi.
“Kichik guruhlar bilan ishlash” 
Ushbu usul orqali sinf o„quvchilari ikki yoki uch guruhga ajratiladi. So„ngra har bir guruhga 
tegishli topshiriqlar beriladi. Masalan, birinchi guruh atov gapning qoidasini aytsa, ikkinchi 
guruh unga mos misol topadi. Atov gaplarning qoidasi tushuntirilgach, o„qituvchi tomonidan 
tayyorlab kelingan matnlar (hamma o„qigan hikoya yoki asar matni bo„lsa, yaxshi samara beradi) 
har bir guruhga beriladi. Ikkala guruh ham jamoaviy tarzda matn tarkibidagi atov gaplarni topadi 
va tahlil qiladi. 
Guruh bilan ishlashning yana bir ko„rinishi mavjud, bunda o„qituvchi tomonidan mavzular 
beriladi, o„quvchilar esa nominativ gaplardan foydalangan holda o„zlari mustaqil matn 
yaratadilar. Masalan: 
 
 
 
 
 
2
Qodirov M, Ne‟matov H, Abduraimova M, Sayfullayeva B, Mengliyev B. Ona tili Umumiy o„rta ta‟lim 
maktablarining 8-sinfi uchun darslik. “Cho„lpon”. Toshkent- 2019 
1- Guruh 
“ATOV GAP” guruhi 
G‟afur G‟ulomning 
“Shum bola” qissasidan 
olingan matn beriladi. 
2-guruh 
“Nominativ gap” guruhi 
Xudoyberdi To„xtaboyevning “Sariq 
devni minib” asaridan olingan parcha 
beriladi. 
“Bolaigim – 
podsholigim” 
mavzusida atov 
gaplardan foydalanib 
matn tuzadi 
“Bolaigim – 
podsholigim” 
mavzusida atov 
gaplardan 
foydalanib matn 
tuzadi 

---