Auditorlik professional etikasi va auditorning huquqiy javobgarligi

- Auditorning mustaqilligi. Auditor umumiy korxona yoki uning
rahbariyatining alohida vakillari bilan auditor mustaqilligiga t a ’sir o'tkazish darajasidagi yaqin munosabatlarga ega bo‘Lsa, bu tekshiruvni o‘tkazishdan bosh toitishi lozim. Tekshiruv davrida va tekshiruv yakunida tayyorlangan hujjatlarda auditor korxonaga nisbatan to‘liq mustaqilligini ishonch bilan bayon eta olishi zarur. Auditorning xaqiqatdan ham mustaqilligiga shubha nyg'otuvchi yoki mustaqillikka ta ’sir etuvchi omillar qatoriga quyidagilar kiradi: - auditorning mijoz korxonaning moliya — xo'jalik faoliyatida har qanday ko'rinishda ishtirok etishi; auditorning mijoz korxonadan moliyaviy jiliatdan bogiiqligi
(qaramugi); - korxonaga bilvosita (qarindoshchilik, koixona ishchilari orqali) bogiiqligi va moliyaviy munosabatlarda ishtirok etislii; - korxona rahbariyati bilan be’vosita, yaqin qarindoshchilik munosabatlarining mavjudligi; - korxonaning o ‘ta inehinondo‘st munosabatda b o iish i va tu rli qimmatli buyumlar, xizmatlarni ularning haqiqiy bozor bahosidan ancha arzon narxda yoki umuman tekinga berishi; - auditorlik firmasi xodimfari yoki raxbarlarining mijoz boshqaruvida ham faoliyat yuritishi; - auditorlik firmasining manfaatlari b o ig an mohyaviy, investitsion institutlarga mijoz rahbariyatining investitsiya kiritishi borasida tavsiya berishi; - auditorlik firmasi xodimi yoki rahbarlarining oldingi davrda m ijoz
korxonada yuqori lavozimdagi xodim sifatida ishlagan bo‘lishi;
- audit orni mijoz korxonaning boshqaruv organiga tayinlash to‘g‘risidagi korxona rahbariyalining shu auditorga taklili va boshqalar. Yuqoridagi holatlarning birortasining ro‘y berishi auditorlik firm asining ekshirilgan korxonaga nisbatan mustaqilligini shubha ostiga qo‘yadi va kelgusida firma rahbariyati va xodimlarining javobgarlikka to rtilisluga
olib kelishi mumkin.
- Auditorning professional malakasi. Auditor mijozga xizmat
ko‘rsatishda yuqori darajadagi malakaga ega boiishi lozim. Yangi mijoz bilan munosabat o‘rnatishdan oldin auditor shu mijoz uchun audit amaliyotining yangi uslubiyatlarini qo'llash, eng so‘nggi qonunchilikka amal qilgan holda yuqori darajali xizmat ko'rsatishni kafoLatlashi zarur. Auditor o‘z malakasi doirasidan tashqari b o ig an sohalarda xizinat ko'rsatishi, tavsiya berishi mumkin emas. Tekshiruv davomida bimday hollarga duch kelinsa, auditor mustaqil ekspert xizmatidan J'oydalanishi shart.Auditoming malakasi uning oliy maiumoti, malaka sertifikatiga ega ekanligi va audit sohasidagi uzluksiz ish tajribasi bilan belgilanadi. Bundan tashqari, auditor ish faoliyati davomida doimiy ravishda buxgalteriya, audit, soliq, xalqaro va xnilliy buxgalteriya va audit standartlari, fuqarolik huquqi, axborot texnologiyalari kabi sohalarda o ‘z malakasini oshirish maqsadida ishlashi lozim. Auditorlik firmasi rahbariyati esa bu jarayon ustidan doimiy nazorat olib borishi kerak.