Axmadqulov Zokirjon Farxodjon-o’g’li

16- 
rasm. Ammofos ishlab chiqarish moddiy balansi 
 
Fosfat kislotaning bir qismi to’g’ridan-to’g’ri neytrallagichga emas, balki 
absorbtsiya tizimiga, u yerdan neytrallagichga yuboriladi, bu moddiy balansda aks 
ettirilmagan. 

---

43 
Boshlang’ich fosfat kislota tarkibida 52% P
2
O
5
, 7% qo’shimchalar, 21% 
suv; ammiak tarkibida esa 99,9% NH
3
bo’ladi. Neytrallagichga gaz holatidagi 
ammiak, ammoniylashtirgich-donadorlagichga esa suyuq ammiak beriladi. 
2- 
jadval 
Neytrallagich issiqlik balansi 
 
Issiqlik kirimi 
kj 
Issiqlik sarfi 
kj 
Boshlang’is fosfat kislota bilan: 
1042∙2,30∙(40-25) 
35949 
Ammofos bo’tqasi bilan: 
(1219-x)∙2,96∙(120-25) 
308041-253x 
Gaz holatdagi ammiak bilan: 
90∙2,22∙(50-25) 
 
4955 
Atrof-muhitga 
yo’qotiladigan issiqlik: 
575030∙0,05 
 
28752 
Absorbtsiya tizimidan suyuqlik 
bilan: 87∙4,187∙(45-25) 
5408 
Suv bug’i bilan: 2575x 
2575x 
Kimyoviy reaktsiya issiqligi*: 
(90:17)∙99∙850 
528618 
Jami: 
575030 
Jami: 
336792+2322x 
* Reaktsiyaning issiqlik effekti: H
3
PO
4 
(s) + NH
3 
(gaz) = NH
4
H
2
PO
4 
(s) + 99850 kj/mol’ 
Quritish barabani issiqlik balansi. Hisobni ammofosni quritishga 
sarflanadigan mo’rili gaz miqdorini aniqlash uchun bajariladi (3-jadval). 
3- 
jadval 
 
1 t ammofos uchun quritish barabanining issiqlik balansi 
Issiqlik kirimi 
kj 
Issiqlik sarfi 
kj 
Mo’rili gaz bilan: 
V∙1,319∙350 
461,6 V 
CHiqindi gazlari bilan: 
V∙1,315∙110 
144,6 V 
Barabanga kiradigan 
materiallar bilan: 
5058∙1,256∙85