Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
2014-2730 (2)
Yarımcəmləyici iki bir mərtəbəli X1 və X2 ikilik ədədləri cəmləyən
funksional qurğuya deyilir. X1=X2=1 halında X1+X2=10 olduğundan yarımcəmləyicinin iki çıxışa malik olması vacibdir. Çıxışlardan birinə (S) X1 və X2 ədədlərinin 2 moduluna görə olan cəmi ötürülür; digərinə (C) isə yüksək mərtəbəyə köçürüləcək “1” ötürülür. S və C çıxışlarındakı ədədlərin giriş X1 və X2 ədədlərindən olan asılılığı cədvəl 5.3-də verilmişdir. Cədvəl 5.3 S və C çıxışları üçün dizyunktiv normal formada yazılmış struktur ifadələr X1 X2 S C 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 93 C=X 1 X 2 S= 2 1 2 1 2 1 Х Х Х Х Х Х (5.7) kimi təsvir oluna bilər. Bu ifadələr əsasən sadə VƏ, YAXUD və YOX məntiq elementlərində yerinə yetirilə bilər. Yarımcəmləyicilər «VƏ-YOX» və «YAXUD -YOX» elementlərində yerinə yetirilməsi daha məqsədə uyğundur. Bu halda struktur ifadələr C= Х Х Х Х 2 1 ; S= 2 1 2 1 2 1 2 1 Х Х Х Х Х Х Х Х (5.8) şəklində yazıla bilər. (2) ifadəsinə əsasən «YAXUD-YOX» elementlərində yaradılan yarımcəmləyicinin sxemi şəkil 5.2-də göstərilmişdir. Bu sxemdə «YAXUD» məntiq funksiyası DD1 və DD2 məntiq elementlərinin çıxışlarını birləşdirməklə əldə edilmişdir. Belə imkan TTM və İ 2 M növ məntiq sxemlərindən istifadə etdikdə mümkündür. Şəkil 5.2. Yarımcəmləyicinin funksional sxemi və şərti qrafiki işarəsi Cəmləyici iki çox dərəcəli ikilik ədədləri cəmləyən funksional qurğuya deyilir. Çox dərəcəli ədədlərin cəmlənməsi dərəcələr arası köçürməni nəzərə almaqla dərəcələr üzrə yerinə yetirilir. Çox dərəcəli cəmləyicilərin əsas elementi bir dərəcəli cəmləyicidir. Bu cəmləyici iki ədədin X i və Y İ kimi iki dərəcəsini cəmləyir və alınmış cəmə (i-1) dərəcəsindən i-dərəcəsinə olan köçürməni əlavə edir. Üç bir dərəcəli ikilik ədədlərin cəmi iki dərəcəli ikilik ədəd olduğundan, bir dərəcəli cəmləyici S i çıxışında 2 moduluna görə olan cəmi, C i+1 çıxışında isə (i+1)-yüksək dərəcəyə köçürüləcək ədədi formalaşdırır. Bir dərəcəli cəmləyicinin işçi cədvəli aşağıda göstərilmişdir (cədvəl 5.4). Bir dərəcəli cəmləyici iki yarımcəmləyicidə yerinə yetirilir. Çox dərəcəli cəmləyicilər isə bir dərəcəli cəmləyicilər üzərində yerinə yetirilir (şəkil 5.3). 94 Cədvəl 5.4 X i Y i C i S i C i+1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 Şəkil 5.3. Birdərəcəli və çoxdərəcəli cəmləyicinin qoşulma sxemləri. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling