Azot tabiatda aylanishi

13.Endotoksinlar turlari va ularning tasir qilish mexanizmi
Endotoksinlar - ekzotoksinlardan bir necha jihatdan farqlanadi. Endotoksinlar gram-manfiy bakteriyalar hujayra devorining tashqi qismidir. Bu tashqi membrana lipoproteinlar, fosfolipidlar va lipopolisakkaridlardan iborat. Endotoksinlar lipopolisaxaridlardir, ekzotoksinlar esa oqsillardir.
14. Antimikrob preparatlarning tasir qilish mexanizmlari
1. hujayra devori sintezini ingibirlash; 2. hujayra membranasi funktsiyasini buzish; 3. oqsil sintezini ingibirlash; 4. nuklein kislota sintezini ingibirlash; 5. antimetabolit sifatida harakat qilish.
15. Virusologiya faning predmeti va vazifalari.
16. Virusologiya faning obekti va tadqiqot usullari
Virusologiya viruslarni o'rganadigan mustaqil fan bo'lib, o'z ob'ekti va tadqiqod usullariga ega. Virusologiya umumiy va maxsus qismlarga ajratiladi. Virusologik tadqiqodlar fundamental va amaliy tadqiqodlarga bo'linadi. Virusologiyada fundamental tadqiqodlarning predmeti – virionlar arxitekturasi, ularning tarkibi, virus va hujayra orasidagi munosabat, irsiy axborotni o'tkazish yo'llari, virus zarrasi elementlarining molekulyar sintez mexanizmi va ularning qurilishi jarayoni, o'zgaruvchanligining molekulyar mexanizmi va evolyutsiyasining o'ziga xosligidir.
Amaliy (prikladnoy) tadqiqodlari meditsina, veterinariya va fitopatologiya muammolarini yechishga qaratilgan va shu bilan birga u boshqa fanlar bilan ham chambarchas bog'liqdir.


17. Viruslarning prokariot va eukariot farqi
Viruslarni tadqiq qilish uchun mikrobiologiyaning tadqiqod metodlarining hammasi ham to'g'ri kelmaydi;Viruslarning tarqalishi, organizmga (hujayraga) kirishi, simptomlari va yuqish yo'llari bakteriyalardan farq qiladi; Viruslar olami mikroblar olamidan fiziologiyasi, morfologiyasi va ko'payishi jihatidan tubdan farq qiladi;
18. Insoniyat tarixida virusologiya roli
•Qadimda shimoliy va janubiy Amerika aholisining 95% “Evropa” viruslari- qizamiq va chechakdan vafot etgan. Chechak viruining birinchi epidemiyasi 1 asirda Yevropada, ikkinchisi esa 17 asrda barcha qitalarda kuzatilgan. Masalan, Shimoliy Amerikaning Massachusets shtatida(1617-1619 yy.) aholining o'ndan to'qqiz qismi, Ispaniyada (1707 y.) chechak epidemiyasidan so'ng 57000 odamdan 17000 odam qoladi, Isthem shahrida (1763 y.) 1331 ta odamdan 4 kishi qoladi.
•1500 yillarning oxirlarida rangi o'zgargan lolalar juda qadirlangan va odamlar orasida “Tulipomania” (Lolamaniya) avjiga chiqqan;
•1918 yilda gripp virusi oqibatida 20 million odam halok bo'lgan;
XX-XXI asrga kelib esa gripp, OIV, Gepatit B, Gepatit C, Ebola virusi, Koronavirus kabi viruslarda aziyat chekmoqda