Bajaruvchi: Ilmiy rahbar: toshkent – 2022 mundarija kirish

Infografika: O‘zbekistonda 2017-2021 y, kichik biznesni rivojlanishi ⁵

Pandemiya davrida karantin choralari eng salbiy taʼsir koʻrsatgan kichik biznes subʼyektlarini qoʻllab-quvvatlash maqsadida Tadbirkorlikni qoʻllab-quvvatlash davlat jamgʻarmasining kapitallashuvi 500 milliard soʻmgacha oshirildi. Biznes vakillariga kreditlar boʻyicha foizlarni qoplash uchun qoʻshimcha ravishda uch trillion soʻm mablagʻ ajratildi, ijobiy kredit tarixiga ega boʻlgan tadbirkorlar uchun esa kafolatlar kredit summasining 50 foizidan 75 foizigacha oshirildi. Kafolat summasining yuqori chegarasi 10 milliard so‘mgacha oshirildi. Shuningdek, og‘ir ahvolga tushib qolgan aholi va tadbirkorlik subyektlarining 12 trillion so‘m kreditlari bo‘yicha kredit majburiyatlarini bajarish muddatlari uzaytirildi.

Shunga qaramay, biznesni kreditlash bilan bog'liq vaziyat keskinligicha qolmoqda. Ko'p miqdorda kreditlar yuqori foiz stavkalarida va qisqa muddatga, tadbirkor uchun noqulay shartlarda beriladi. Shuningdek, xorijiy valyutadagi kreditlar valyuta kursining o'sishi tufayli ular uchun qo'shimcha xarajatlarni keltirib chiqaradi.
Tadbirkorlik subyektlarini kreditlash shartlarini yengillashtirish muammosini hal qilish uchun banklar kapitalini ko‘paytirish chora-tadbirlari belgilanadi, bu esa tadbirkorlarga milliy valyutada uzoq muddatli va amaldagi stavkalardan arzonroq kreditlar olish imkonini beradi, kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari hech bo‘lmaganda pasaytiriladi. besh foiz.Kelgusi yilda kapitalni oshirish uchun banklar O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasidan bozor tamoyillari asosida qo‘shimcha 600 million dollar oladi. Milliy valyutadagi besh trillion so‘mlik yevroobligatsiyalar xalqaro moliya bozorlariga joylashtiriladi, xorijiy banklarning O‘zbekiston bozoriga kirishi uchun keng imkoniyatlar yaratiladi.
Banklar resurslarni qaysi valyutada jalb etishidan qat’i nazar, tadbirkorlarni so‘mda kreditlash tizimi joriy etilishi yana bir muhim yangilik bo‘ladi. Shu maqsadda Moliya vazirligi huzurida hududlarda filiallariga ega bo‘lgan Valyuta risklarini boshqarish kompaniyasi tashkil etiladi. 1 milliard dollarlik xorijiy valyutadagi tadbirkorlik kreditlari milliy valyutaga konvertatsiya qilinadi. Bu chora-tadbirlar kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarini pasaytiradi, dollar kursining oshishi esa tadbirkorga qo‘shimcha qiyinchilik tug‘dirmaydi.
Soliq yukini kamaytirish
So‘nggi yillarda amalga oshirilgan soliq islohoti soliq yukidagi nomutanosibliklarni bartaraf etish, tadbirkorlikni ma’muriy bosimdan xalos etish imkonini berdi. Ijtimoiy soliq va jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i stavkalari 12 foizgacha pasaytirildi, fuqarolar uchun 8 foiz miqdoridagi sug‘urta badallari bekor qilindi. Yillik aylanma chegarasi ham joriy etildi, uning oshib ketishi soliq to'lovchining QQS va daromad solig'ini to'lashga o'tishiga olib keladi. Umuman olganda, so‘nggi uch yilda soliqlar soni 16 tadan 9 taga, mulk solig‘i, daromad solig‘i va ijtimoiy soliq stavkalari ikki barobarga kamaytirildi.
Islohot tufayli soliq to‘lovchilar soni sezilarli darajada oshdi, xususan, yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘i – 37,9 barobar, suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq – 36,5 barobar, QQS – 17,3 barobar, daromad solig‘i – 15 barobar, 2 barobar, aktsiz solig'i - 8,8 baravar. Roʻyxatga olingan xoʻjalik yurituvchi subʼyektlar soni 1,9 barobar oshdi.
Iqtisodiy zonalarda ro‘yxatdan o‘tgan tadbirkorlar uchun soliq imtiyozlari 2020-yilning fevral oyida “Maxsus iqtisodiy zonalar to‘g‘risida”gi qonun qabul qilingunga qadar saqlanib qoladi. Maxsus iqtisodiy zonalar ishtirokchilariga ortiqcha to‘langan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini yetti kun muddatda qaytarish tartibi joriy etiladi. Qo‘shilgan qiymat solig‘ini 120 kunga bo‘lib-bo‘lib to‘lashda tadbirkorlardan foizlar hisoblanmaydi va depozit talab qilinmaydi. Qurilish materiallari ishlab chiqaruvchi korxonalar uchun yer qaʼridan foydalanganlik uchun soliq stavkasi ikki barobarga kamaytiriladi.
Yerdan foydalanishning mavjudligi
Er munosabatlarining ilgari mavjud bo'lgan mexanizmlari uning unumdorligini oshirish, yer resurslaridan samarali foydalanish va ularni kapitallashtirishni rag'batlantirmadi. Amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida bu masala hal etila boshlandi. Ilgari yuridik va jismoniy shaxslarga qishloq xoʻjaligi yerlarini ikkilamchi ijaraga berishga ruxsat etilgan edi.2019-yil 1-iyuldan boshlab O‘zbekiston Respublikasi rezidentlari – yuridik shaxslarga o‘zlariga tegishli bino va inshootlar joylashgan yer uchastkalarini, O‘zbekiston fuqarolari esa o‘zlariga berilgan yer uchastkalarini xususiylashtirish huquqiga ega bo‘ldilar. yakka tartibdagi uy-joy qurilishi.
Joriy yilning 16 avgust kuni “O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga yer uchastkalarini berish va ulardan foydalanish tartibi, shuningdek, yer uchastkalari berish tizimi takomillashtirilganligi munosabati bilan o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni qabul qilindi. yerlarni hisobga olish va davlat yer kadastrini yuritish” qarori qabul qilindi. Endilikda davlat mulki ob’ektlari o‘zlari joylashgan yer uchastkalari bilan birgalikda yagona mulk majmuasi sifatida kim oshdi savdosiga qo‘yiladi hamda binoni sotib olgan tadbirkorlar uning yonidagi o‘ngdagi yer uchastkalariga ham egalik qilishlari mumkin bo‘ladi. xususiy mulk.