Balalar psixologiyasi kk


Ilk davridagi bolalar shaxsining rivojlanishiU`


Download 293.8 Kb.
Pdf ko'rish
bet16/24
Sana21.06.2023
Hajmi293.8 Kb.
#1645407
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   24
Bog'liq
Balalar psixologiyasi kk

Ilk davridagi bolalar shaxsining rivojlanishiU` Bu davrdagi bolalar asosan shz xatti xarakatlarini 
shylab shtirmaydilar. Bu xatti xarakatlar ularning xoxish va `issietlari asosida bshladi. Bu eshdagi bolalarning 
xatti xarakatlari juda shzgaruvchan bshladi. MasalanU` bolaning yiglashi `am yigidan tshxtashi `am juda oson. 
Ilk davrda bolada shz yaiinlariga onasi, otasi, buvi-buvalari, tarbiyachisiga nisbatan muxabbat shakllanadi. Ilk 
bolalik davrida bu muxabbat boshia shaklga shtadi. Endi bola shz yaiinlaridan maitov, erkalash olishga xarakat 
iiladi.Ota-onalar tomonidan bolaning xatti-xarakatlari va shaxsiy xususiyatlariga beradigan ijobiy emotsional 
baxolari ularda shziga nisbatan shz laeiat va imkoniyatlariga nisbatan ishonchni shakllantiradi.U shz ota-onasiga 
nixoyatda iattii bo`langan bshlib, intizomli va itoatkor bshladi.Ana shu bo`liilik sababli bolaning asosiy extiejlari 
iondiriladi, xavotirligi kamayadi.Onasi enida bshlgan bolalar kshproi xarakat iiladilar va atrof muxitni 
shrganishga intiladilar. Bu davrda bola shz ismini juda yaxshi shzlashtiradi. Bola doimo shz ismini ximoya iiladi 
uni boshia ism bilan chaiirishlariga norozilik bildiradi. Kattalarning bola bilan iiladigan muomala munosabati 
uni shzini aloxida shaxs sifatida anglashini boshlanishga imkoniyat beradi. Bu jaraen asta-sekinlik bilan amalga 
oshadi. Kattalarning bola bilan ianday muomala iilishlariga iarab shz G`MenG`ini anglay boshlashi vaitliroi eki 
birmuncha kechroi yuzaga kelishi mumkin. q eshli bola shzini shz xoxish va e`tiejlarini iondirishi mumkin 
bshlgan manba deb biladi va bu uning G`Menga beringG`, G`KshtaringG`, G`Men `am boramanG` kabi 
talablarida kshrinadi.Uch eshli bolalar shzlarini shzgalar bilan taiioslay boshlaydilar, buning natijasida bolalarda 
shz-shzini baxolash vujudga keladi.Shu davrdan boshlab bolalarda mustaiil bshlish extieji yuzaga keladi va bu 
ularning G`shzim iilamanG` iabilidagi sshzlarida nomoen bshladi. 
q esh krizisiU` q eshga kelib bola shzini kattalar bilan taiioslay boshlaydi va kattalar iilishi 
mumkin bshlgan (xuiuii bshlgan), shuningdek ular bajara oladigan xarakatlarni iilishni xoxlaydi. G`Men katta 
bshlsam mashina xaydaymanG`, G`Men sizga katta tort olib kelamanG`, G`Mening yuzta io`ircho`im bshladiG` 
kabi xoxishlarini shz tili bilan ifodalaydi va u kelasi zamonda gapirsa `am shz barcha xoxishlarini bugunoi 
amalga oshirishga xarakat iiladi. Bu kshpincha iat9iylik va iaysarlik bilan namoen bshladi. Bu iaysarlik asosan 
kattalarga iaratilgan salbiy xatti-xarakat bshladi. Bola shzini mustaiil xarakat iila olishini anglagan vaitdan 
boshlab unda G`Shzim iilamanG` boshlanadi va bu yana iaysarlik va shjarlik bilan kshrinadi. q esh krizisi bola 
shaxsining ma9lum bir darajada rivojlanganligi va kattalar bajaradigan xatti-xarakatlarni iila olmaetganini bilishi 
natijasi `isoblanadi. Krizis davrida yuzaga keladigan xususiyatlar iroda, laekatlar va boshkalar uni shaxs bulib 
shakllanishiga tayerlaydi. 
Uch eshgacha bolalar psixik rivojlanishidagi 
asosiy yangilanishlar 

Download 293.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling