Bap new indd

Bir
vektordan ekinshi vektordı alıw ushın eki vektordıń basları 
bir noqatqa qoyıladı hám ekinshi vektordıń ushınan birinshi 
vektordıń ushına baǵıtlanǵan vektor júrgiziledi. Usı vektor eki 
vektordıń ayırması bolıp tabıladı.
Demek, vektorlardı qosıw hám alıwda baǵıtlanǵan sızıqtıń uzınlıǵı hám 
baǵıtın ózgertpegen halda vektorlardıń bası menen ushınıń qalay jaylasqan-
lıǵına áhmiyet beriw kerek. Baǵıtı hám san mánisi birdey bolǵan vektorlar 
teń vektorlar dep ataladı.
Vektorlıq shamalardı sanǵa kóbeytiw hám bóliw
Dene qanday da bir baǵıtta tuwrı sızıq boylap qozǵalıp, s jolın basıp ótse, 
bul aralıqqa teń bolǵan orın awıstırıwdıń shaması s vektorına teń boladı: 
s
= s
→
. Dene óziniń baǵıtın ózgertpegen halda usınday s joldı jáne eki ret 
basıp ótsin. Bunday jaǵdayda onıń basıp ótken jolı s + s + s = 3s ge, orın 
awıstırıwı s
→
+ s
→
+ s
→
= 3 s
→ 
ke teń boladı (19-súwret).
Demek, s
→
ti 3 ese arttırsa, 3 s
→
vektorı payda boladı. Nátiyjede vektordıń 
baǵıtı ózgermeydi.
b
b
a
c
→
→
→
→
→
a
18-súwret. a
hám b vektorlar 
(1), olardıń qosındısı c vektorı.
(2)
→
→
→
1
2

---

22
Kinematika tiykarları
Vektorlıq shama oń sanǵa kóbeytilse, onıń 
shaması sonshama ese artadı, al baǵıtı 
bolsa ózgermeydi.
Bunda vektorlıq shama kóbeytiletuǵın san oń 
bolıwı kerek.
Sol sıyaqlı vektorlıq shamanı oń sanǵa bóliwge 
de boladı. Eger teris sanǵa kóbeytilse yamasa bó-
linse, qarama-qarsı baǵıtqa ózgeredi.