Barcha turdagi kompyuter xizmatlarini taklif qilamiz


Metagalaktika va galaktika haqida ma’lumot bering


Download 1.66 Mb.
bet15/69
Sana22.02.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1221304
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   69
Metagalaktika va galaktika haqida ma’lumot bering.
Galaktikada gaz va chang tumanliklaridan iborat galaktikalar to'plami metagalaktika (grekcha «meta» keyingi, tashqaridagi; Metagalaktika - Galaktikadan tashqaridagi narsa degan ma’noni bildiradi)
deyiladi. Metagalaktika - bu hozirgi teleskoplar yordamida oTganilishi
mumkin bo'lgan olamning bir qismidir. U galaktikalar tizimidan iborat.
Fan va texnikaning taraqqiy etishi bilan metagalaktikaning chegarasi
ham kengayib boradi.
Olam vujudga kelgandan so'ng uning kengayishi oqibatida
dastlabki gazli to'plamlardan bir-necha o'ta yirik gazli to'plamlar hosil
bo'lgan. So'ngra bu yirik to'plamlarning portlashi natijasida turli xil
hajmdagi bo'laklar ajralib chiqadi. Vaqt o'tishi bilan alohida-alohida
ajralgan bo'laklardan mustaqil galaktikalar hosil bo'ladi. Bu hosil
bo'lgan gazli to'plamlar «yasrniq», y a’ni, yassi disk shaklida bo'lib,
so‘ngra mustaqil galaktikalar hosil bo'ladi. Keyinchalik galaktikalar
doirasida moddalarning quyuqlashuvi va zichlashuvi oqibatida massasi
va kattaligi jihatidan kichikroq bo'lgan mustaqil bo'laklar - yulduzlar
paydo bo'la boshlagan.
Galaktikalarning bir-biridan uzoqligi ham turlicha. Suratga olingan
eng olisdagi galaktikalargacha boMgan masofa bir milliarddan ortiqroq
yorug'lik yili ga teng. Radioteleskoplar esa 5 mlrd. yorugMik yiliga teng
boMgan masofada joylashgan Galaktikalarni ham aniqlashi mumkin.
Yerga eng yaqin bo'lgan galaktika Andromeda tumanligi bo'lib,
Yerdan 2 million yorug'lik yili uzoqlikda joylashgan.

Quyosh atmosferasida qanday kimyoviy elementlar mavjud?
Quyosh atmosferasi. Quyosh atrofini o'rab olgan, qizigan gazlardan
iborat boMgan qatlam Quyosh atmosferasi deb ataladi. U o‘z navbatida
bir-biridan harorati va gazlaming holati jihatidan farqlanuvchi uch qatlamdan - fotosfera, xromosfera va Quyosh tojidan tashkil topgan (6-Fotosfera. Quyoshning o ‘ta qizigan, ustki ko‘rinishi notekis,
gazsimon moddalar mavjud boMgan, yorugMik tarqatuvchi yuzasi -
fotosfera deb ataladi. Fotosfera Quyosh atmosferasining quyi qatlami.
Bevosita konvektiv oblastning tepasida joylashgan. Fotosfera qizigan,
ionlashgan gazlardan iborat. Uning qalinligi 200 km, quyi qismida
(asosida) harorat 6000°C, yuqori qismida esa 4500°C. Fotosfera juda
yupqa gaz qatlamidan iborat.


Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   69




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling