Baslanǵısh mektep bala shaxsın qáliplestiriwdiń áhmiyetli dáwirine tuwra keledi

2. 5 Informatika pánin oqıtıwda proekt metodınan paydalanıw.
Proekt usılı - bul oqıw procesin individuallastırıwǵa múmkinshilik beretuǵın, oqıwshıǵa óz iskerligin proektlaw, shólkemlestiriw hám baqlawda ǵárezsizlik kórsetiw, oqıw wazıypaların orınlawda dóretiwshilik kórsetiw imkaniyatın beretuǵın kompleks oqıtıw usılı. Kompyuter pánleri oqıtıwshı tárepinen búgingi kúnde ámelge asırılatuǵın proektler usılı texnologiya retinde qaralmaydı, sebebi ol basqa usıllar hám texnikalar menen birgelikte arnawlı bir maqsetlerge erisiw ushın isletiledi.
Proekt rejelestiriwden baslanadı. Dástúrge kóre, barlıq proektler pánler aralıq bólinedi. Telekommunikaciya proektleri kóbinese artıqsha temalar dep ataladı. Proekttiń ulıwma teması oqıtıwshınıń tálim hám basqa wazıypaları tiykarında saylanadı. Oqıwshıǵa yamasa toparǵa berilgen arnawlı tema bolıwı kerek. Eń keminde, ol menen kelisim hám tek buyırtpa sıpatında berilmeydi. Proekt bir sabaq yamasa uzaq waqıtqa mólsherlengen bolıwı múmkin.
Birinshi jaǵdayda, proektte tek bir neshe oqıwshı qatnasıwı múmkin, uzaq múddetli proektte hár bir oqıwshı yamasa kishi topar oqıwshıları ulıwma proekt sheńberinde bólek topar aladı. Úsh adamnan artıq toparlardı dúziw maqsetke muwapiq emes - úlken toparlardıń jumısın shólkemlestiriw mashqalalarǵa alıp keliwi múmkin.
Proekt ústinde islep atırǵanda, oqıtıwshı máslahátshi sıpatında isleydi, ol jaǵdayda oǵan tayın oqıwshılar kóbirek járdem beredi. Eń jaqsısı, eger oqıwshılar mashqalalı bayandı anıqlawtırıwdı ámelge asırsa, onıń ushın oqıtıwshı oqıwshılardı aldın juwmaqlanǵan proektler menen tanıstırıwı jetkilikli boladı. Proekt boyınsha jumıs nátiyjeleri klasta daǵaza etiliwi kerek. Toparlıq qorǵaw proekt usılınıń júdá zárúrli bólegi bolıp tabıladı, bul bolsa oqıwshılarǵa jumıs dawamında alınǵan bilimlerdi ulıwmalastırıw hám sistemalastırıwǵa múmkinshilik beredi.
Uzaq múddetli proekt ushın ulıwma bahalaw, qaǵıyda jolı menen tómendegi jergilikli bahalawlardan ibarat: proekt jumısınıń sapası, jazba esabat sapası, toparlıq qorǵawın bahalaw. Kópshilik oqıwshılarǵa bul jumıs forması unaydı, bul olardıń oqıw motivaciyasın hám bilim sapasın asıradı.
Proekt usılı úyreniwdiń topar formaları menen birlestirilgen, bul usıl hámme waqıt mashqalanı sheshiwdi óz ishine aladı. Informatikadaǵı proekt usılı mashqalalardı sheshiwde sistemalı túrde kónlikpelerin qáliplestiriw, jumıs processinde ǵárezsizliktiń payda bolıwı hám teń huqıqlı sheriklik sıpatında oqıwshı ortasında baylanıs usılın ornatıw menen xarakterlenedi.
Informatika páninen proekt usılı barlıq tálim didaktik múmkinshiliklerinen paydalanıw imkaniyatın beredi. Ol biz ushın, birinshiden, bilimlerdi aktivlestiretuǵın hám tereńlestiretuǵın mashqalalı tálim usıllarınan biri sıpatında, ekinshiden, ǵárezsiz pikirlew hám iskerlikti úyretiw imkaniyatın beretuǵın usıl sıpatında, úshinshiden, topardıń óz-ara tásirin úyretiw imkaniyatın beretuǵın usıl sıpatında ashıladı. Bul oqıwshılardı sociallastırıw ushın, informatika boyınsha kásiplik tayarlıqtan aldın kásiplik kónlikpelerdi qáliplestiriw ushın zárúrli bolıp tabıladı.
Proekt ústinde islew processinde oqıtıwshı hám oqıwshı ortasında teń sheriklik principleri boyınsha jeke óz-ara islesiw, bir waqıttıń ózinde oqıtıwshıdan buyrıq joq ekenligi hám oqıwshı ushın jeterli dárejede tájiriybege iye bolǵan sheriktiń baylanısı. Proekt usılı oqıwshını shınıǵıwǵa tartadı, bunda maqset oqıwshı ushın qızıqlı nátiyje - proekt ústinde islew nátiyjesi - kúshli motivator boladı.
Proekt usılı járdeminde tálim hám tárbiyaǵa "aktivlik" usılı tiykarında ámelge asırıladı. Informatika páninde anıq ámeliy baǵdarǵa iye bolǵan oqıw iskerligi formaları oqıw iskerligi processinde pánge tiykarlanǵan iskerlikti oqıtıwǵa múmkinshilik beredi. Ob'ektiv iskerlik degende biz bir ob'ektiv iskerlik sheńberindegi iskerlikti túsinemiz. Mektep páni informatika ushın tarawdıń oqıtılatuǵın pánniń mazmunı menen onıń keńeytpeleri hám profilli oqıtıwda tereńlestirilgenligi menen belgilenedi. Oqıtıwshı pánniń maqsetin kompyuter, programmalıq qurallar, programmalıq paketler, qabıqlar járdeminde alınǵan ámeliy nátiyje sıpatında qoyıwı múmkin, hár bir oqıwshı pándi úyreniw processinde óz-ózinen iyelewi múmkin. Bul qatnasıwshı ushın iskerlikti olar ushın zárúrli bolǵan nátiyjege - toparlıq, kognitiv, dóretiwshilik miynet jemisine qaratılǵan qızıqlı formada shólkemlestiriw imkaniyatın beredi.
Programmalıq támiynat hám kompyuter texnologiyalarınıń rawajlanıwı jánede mazmunlı boladı, oqıwshılardıń jumısı sanalı, tınıshsızlanıwlı, pragmatik hám kognitiv motivlenedı.
Usınıń menen birge, informatika páninen proektler usılı toparlı oqıtıwdı shólkemlestiriw usılı esaplanadı.
Oqıwshılardıń dóretiwshilik proekt iskerligi proekt processinde názerde tutılǵan topardıń óz-ara tásiri shaxstıń zárúrli social paziyletlerin tárbiyalaw hám rawajlandırıwǵa múmkinshilik beredi. Bul toparda islew, óz-ara munasábette bolıw, bir-birine járdem beriw, bir maqset jolında háreket qılıw qábiliyeti bolıp tabıladı. Jumıstı birgelikte proektlestiriń hám hár bir adamnıń jumısınıń úlesi hám nátiyjelerin bahalań.
Robototexnika pán hám texnikanıń jańa pán hám texnika tarawı bolıp, kompyuter basqarıwı menen avtomatlastırılǵan texnikalıq sistemalardıń jaratılıwına arnalǵan bolıp, ol mexanika, elektronika hám mikroprocessor texnologiyası, informatika hám programmalastırıw baǵdarlarındaǵı bilimlerge tiykarlanadı.
Robototexnika pán-texnika rawajlanıwınıń eń zárúrli tarawlarınan biri bolıp tabıladı. Rossiyanıń robototexnika menen baylanıslı ilimiy, texnikalıq hám tálim proektlerinde qatnasıwı kadrlar tayarlawdı, jańa ilimiy-texnikalıq ideyalardı islep shıǵıwdı tezlestiredi, texnikalıq maǵlıwmatlar hám injinerlik bilimleri almasıwın ańsatlastıradı, Rossiyanıń robototexnika salasında jáhán dárejesine shıǵıwı innovaciyalıq islenbelerdi ámelge asırıwǵa járdem beredi.
Hár jılı robototexnika qurılmalarınıń global islep shıǵarılıwı barǵan sayın artıp barmaqta hám kóbirek jańa tarawlardı óz ishine almaqta. Jáhán reytingleri hám bahalawlarına kóre, robototexnika injinerlik hám texnologiyanıń eń perspektivalı úsh baǵdarınan biri bolıp tabıladı. Juwmaqlap aytqanda, robototexnika XXI-ásir kásibi bolıp tabıladı.
Mektep informatikasınıń zamanagóy kursı robototexnikanı óz ishine alǵan halda tálimdi informaciyalastırıwdıń "ósiw noqatı" bolıp, ol basqa hesh qanday pán sıyaqlı oqıwshılardı informaciya jámiyetinde turmısqa tayarlawǵa qaratılǵan.
LEGO Mindstorms - bul programmalastırılǵan robottı jaratıw ushın konstruktor (birlesiwshi bólekler hám elektron bloklar toplamı) (Qosımsha №1). Birinshi ret LEGO 1998 jılda usınıs etilgen. LEGO Mindstorms konstrukciya toplamları túrli pánler boyınsha oqıw iskerligin shólkemlestiriw hám integraciyalasqan sabaqlardı ótkeriw imkaniyatın beredi. Bul toplamlar járdeminde siz keńisliktegi dizayn, modellestiriw hám avtomatikalıq basqarıw boyınsha joqarı motivaciyalı oqıw iskerligin shólkemlestiriwińiz múmkin.
Mektep oqıwshıların robototexnika salasındaǵı izertlewlerge qosıw, texnikalıq maǵlıwmatlar hám dáslepki injinerlik bilimleri menen almasıw, jańa ilimiy-texnikalıq ideyalardı islep shıǵıw tálim processinde jańa pedagogikalıq usıllardı qollaw arqalı joqarı sapalı tálim alıw ushın zárúr shárt-shárayatlardı jarattı hám jańa informacion-kommunikaciya texnologiyalarınan paydalandı. Texnologiya nızamlıqların ańlaw pitkeriwshige zaman talaplarına juwap beriwi hám zamanagóy turmısta óz ornın tabıw imkaniyatın beredi.