Baxtiyor mengliyev

sema deyiladi.  
Morfema  va  qo‘shimcha.  Morfema  –  grammatik  ma’no 
ifodalaydigan  yoki  so‘z  yasaydigan  lisoniy  birlik.  Qo‘shimcha  – 
morfemaning  nutqda  namoyon  bo‘lishi,  UMISning  AHVOga 
aylanishi.  Esda  tutish  lozimki,  yasalgan  leksemalar  tarkibidagi 
yasovchilar,  garchi  leksema  lisoniy  sathda  bo‘lsa  ham,  morfema 
emas, balki qo‘shimcha deyiladi. 
Morfema  ham  tashqi  (shakliy)  va  ichki  (mazmuniy)  tomonlar 
yaxlitligidan iborat. Morfema o‘zining nutqiy ko‘rinishlari bo‘lgan 
qo‘shimchalar 
orqali 
ifodalanadigan 
ko‘plab 
ma’nolarning 
umumlashmasini, 
“mag‘zi”ni 
o‘zida 
(lisonda) 
saqlaydi. 
Morfemaning  mazmuniy  tomoni  grammema,  grammemaning 
nutqiy  voqelanishi  grammatik  ma’no  deyiladi.  Masalan,  [-ni] 
tushum kelishigi morfemasining grammemasi  – “oldingi mustaqil