«Bayanlar toplamı» mbs ha’m u’zliksiz oqıw bag’darlamasındag’ı oqıwshılardın’ baylanıslı so’ylewin o’siriwge tiyisli talaplardan kelip shıqqan halda du’zildi. Toplamdag’ı tekstler tematikalıq ta’repten ra’n’be-ra’n’

Imla: dawıssızlardın’ so’z aqırında tu’sip qalıwı, biraq jazıwda saqılanıwın esletiw.
Analiz: Batır ne ushın gerbish quydı? Ol u’ysheni qalayınsha pitkerdi? U’yshege kimlerdin’ ha’wesi keldi?


Bayan jazıw ushın sorawlar:
1. Batır ne qıldı?
2. U’yshe qalayınsha pitti?
3. U’yshege kimlerdin’ ha’wesi keldi?
Sorawlar tiykarında aytıp beriwde 1-2-sorawlarg’a 2 ga’p penen juwap beriledi.


Hadallıq
Bir ku’ni Inabat apa mayda-shu’yde alıp keliw ushın du’kang’a bardı. Qarasa, qasında pulı joq. Jolda tu’sirip qoyıptı.
Juwırıp ko’shege shıg’ıptı. Jaqsısı, kekserek bir hayal puldı tawıp alg’an eken. Ol puldı apag’a qaytarıp beripti.
Inabat apa insaplı, hadal hayalg’a raxmet aytıptı.
Hadallıq adamnın’ en’ jaqsı pazıyleti. (46 so’z)


Imla: mayda-shu’yde, juwırıp, jaqsısı, insaplı, pazıylet so’zleri u’stinde islenedi. Jaqsısı so’zi ornında qanday so’z (jaqsıyam) isletiliwi mu’mkinligi soraladı.
Analiz: Inabat apa nege du’kang’a bardı? Kim puldı tawıp alıptı? Apa nege hayalg’a raxmet aytıptı?


Bayan jazıw ushın sorawlar:
1. Ne ushın Inabat apa juwırıp ko’shege shıqtı?
2. Ekinshi bo’limde kekserek hayal haqqında ne delingen?
3. Inabat apa kimge raxmet ayttı?
4. Adamnın’ en’ jaqsı pazıyleti ne?
Oqıtıwshı «pazıyleti» so’zine awızeki tu’sinik beredi. Rejenin’ u’shinshi sorawına bir ga’p penen juwap beriledi. To’rtinshi sorawg’a neshe ga’p penen juwap beriwdi oqıwshılar aytadı ha’m jazadı.


SU’WRETLI REJEDEN PAYDALANIP BAYAN JAZIW USHIN TEKSTLER

Bul jumıs tu’ri oqıwshılardın’ tekst mazmunın izbe-iz bayanlaw bag’darındag’ı bilimlerin bekkemleydi. Su’wret gu’rrin’ bo’limlerinin’ mazmunına qarap jazıw taxtasına izbe-iz jaylastırıladı. Balalar su’wretti ko’rip, onın’ mazmunına qarap bayan jazadı. Bul shınıg’ıwdan maqset, oqıwshılardı gu’rrin’ bo’limleri arasındag’ı baylanıstı biliwge ha’m gu’rrin’nin’ mazmunın teren’ an’lap alıwg’a u’yretiwden ibarat. Su’wretli rejeden paydalanıp jazıw oqıwshılardın’ qa’lewi menen o’tkeriledi. Bunday bayan jazdırıw ushın metodikalıq bo’limde berilgen u’lgilerden paydalanıladı.