Bazasi boshqarish


Download 2.13 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/153
Sana20.10.2023
Hajmi2.13 Mb.
#1710944
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   153
Bog'liq
61dbf61e8b8af1.76566515

Operator Ma’nosi 
Amal
SELECT
Satrni 
tanlash 
Relyatsion algebraning barcha amallarini 
bajaruvchi operator bo‘lib so‘rovga mos 
natijaviy jadvalni hosil qiladi. 
Biz bilamizki bir structuraga keltirilgan va o‘zaro bog‘langan 
ma’lumotlar hamda usullar to‘plamiga ma’lumotlar bazasi deyiladi. 
Ma’lumotlar bazasi bilan ishlashda bir qancha MBBT lar bilan 
ishlanadi. Shular biri Microsoft Access tizimi ma’lumotlar bazasi 
bir-biri bilan bog‘liq bir qancha jadvallardan iborat bo‘lib (relyatsion 
jadvallar), ularda har qanday turdagi, formatdagi va ko‘rinisgdagi 
ma’lumotlar majmuasi saqlanadi. Ushbu fayl ma’lumot bazasining 
hamma obyekti va elementlarini o‘z ichiga oladi. Masalaning bunday 
qoyilishi obyektlarni saqlash, nusxalash, o‘chirish va boshqa 
operatsiyalarni amalga oshirilishini ancha osonlashtiradi. 
Relyatsion ma’lumotlar bazasi. Deyarli barcha ma’lumotlar 
bazasini boshqarish tizimlari jadvalga yangi ma’lumotlar kiritish 
imkoniyatini beradi. Shu nuqtai nazardan MBBT “elektron jadvallar” 
(masalan, Excel) tizimlariga o‘hshashdir. MBBT ning “elektron 
jadvallar” tizimlaridan farqi quyidagi hususiyatlari orqali ham 
namoyon bo‘ladi: 

Elektron jadvallar imkoniyati etmaydigan katta hajmdagi 
ahborotlarni qayta ishlash maqsadida MBBTdan foydalaniladi. 

MBBT bir necha jadvallar o‘rtasida shunday aloqa boglashi 
mumkinki, bunda jadvallar foydalanuvchiga bir butun jadvaldek 
bo‘lib ko‘rinadi. Elektron jadvallarda bunday imkoniyat mavjud emas. 


98 

MBBT da bir xil ma’lumotlarga ega bo‘lgan jadvallar bir necha 
bo‘laklarga bo‘linishi va ular orasida mantiqiy aloqa o‘rnatilishi 
natijasida ma’lumotlar bazasining hajmi kamayadi hamda foydalanish 
usullari engillashadi.
Microsoft Access relyatsion MBBT sifatida turli hildagi 
ma’lumotlar bazalari bilan ishlash imkoniyatiga ega va bir vaqtning 
o‘zida bir necha jadvallar bilan ishlaydi. “Paradox” yoki “dBase” kabi 
tizimlarda yaratilgan jadvallardan foydalana oladi. 
Foydalanuvchi “Microsoft Office” ning Access tizimida ishlar 
ekan, matnli hujjatlar (“Word”), elektron jadvallar(“Excel”), 
prezentatsiyalar(“Power Point”)dan to‘liq foydalanish imkoniyatiga 
ega. Tizimda Internet uchun yaratilgan yangi qo‘shimcha vositalar 
yordamida to‘g‘ridan to‘g‘ri “World Wide Web”dan olingan 
ma’lumotlardan foydalanish hamda HTML tilida berilgan natijalarni 
“Internet Explorer” va “Netscape Navigator” kabi brouzerlar 
yordamida translyatsiya qilish imkoniyatlary mavjuddir. 
Access 
shunday 
loyihalashtirilganki, 
bunda 
umumfoydalanuvchilar uchun yaratilgan ma’lumotlar bazalari local 
tarmoqda ajratilgan resurslarni tashkil qiladi. Accessda ma’lumotlar 
balarini himoiyalashning ishonchli tizimlari mavjud. 
Ma’lumotlar bazasi bitta faylda saqlanadi, lekin professional 
foydalanuvchilar ikkita faylda saqlashni afzal ko‘radilar: birinchisida 
qiymatlar obyektlari (jadvallar, so‘rovlar), ikkinchisida shallar
hisobotlar, makroslar, modullar saqlanadi. 
Accessning ohirgi versiyalarida faylning yangi formati (MDE) – 
kutubhonasi kiritilgan. Buning yordamida VBA – kod ni qo‘shmagan 
holda dasturiy ilovalar (prilojeniya) tuzish mumkin. 
Access murakkab tizim bo‘lishiga qaramasdan, foydalanuvchilar 
uchun ishlash jarayonida qiyinchiliklar vujudga keltirmaydi. 

Download 2.13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling