Bekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik – iqtisodiyot instituti

 
 
bu yorda d
э
- elektrod simi diametri mm. 
V
э.у.
– elektrodni o’zatish tezligi, m/soat. 
К – suyuqlantirib qoplash koeffitsienti, 0,85…0,9 ga
tyong. 
H - qoplangan qatlam qalinligi, mm (yoyilganlik
qiymatig’a qarab, 1…4 mm gacha qabul qilinadi). 
S - suyuqlantirib qoplash qadami, mm. 
Elektrodni o’zatish tezligi quyidagi formuladan aniqlanadi:
 

---

45 
n * h * S * D 
V
э.у
= ------------- , 
250* d
э
2
* K 
 
bu yerda n – qoplanadigan detalning aylanish chastotasi, min 
–1
. 
D- qoplanadigan detal diametri, mm. 
Suyuqlantirib qoplash tezligi (Vs.k) va detal diametri (D) ga ko’ra detalning 
aylanish chastotasi (n) quyidagicha aniqlanadi: 
 
60 * V
с.к
 
n = ------------- ; 
π(D+2h) 
8.1. Jadval 
 
Silindrik detallarni suyuqlantirib qoplashda tok kuchining 
elektrod simi va detal diametriga bog’’liqligi. 
 8.2-Jadval. 
Silindrik detallarni suyuqlantirib qoplashda 
elektrod simini o’zatish tezligini tanlash. 
Detal 
diametri, 
mm
Elektrod 
simi dia-
metri,
mm 
Elektrodnio’z
atish tez- 
ligi, m/min 
Detal 
diametri, 
mm 
Elektrod 
simi 
diametri,
mm 
Elektrodni 
o’zatish tez- 
ligi, m/min 
40 
50 
1,2 
1,2 
1,66 
1,9 
120 
160 
2 
2 
2 
2 
Diametr, mm 
Tok kuchi, 
A 
Diametr, mm 
Tok kuchi, 
A
Detal 
Elektrod 
Simi 
Detal 
Elektrod 
Simi
50 
60 
70 
80 
90 
100 
110 
120 
130 
140
1,2 
1,2 
1,2 
1,2 
1,6 
1,6 
1,8 
2 
2 
2
100…120 
110…120 
120…140 
120…140 
140…180 
150…180 
200…200 
200…240 
200…240 
240…270 
150 
200 
250 
350 
400 
450 
500 
600 
700 
800 
2,0 
2,5 
2,5 
3 
4 
4 
4 
4 
5 
5 
240…270 
270…300 
270…300 
300…400 
500…700 
500…700 
400…700 
600…1000 
600…1000 
700…1000 

---

46 
60 
70 
75
1,2 
1,2 
1,2
2 
2,16 
2,16
200 
250 
400
2 
2 
2
2 
2 
2,3 
 
8.2. Himoya gazlari muhitida avtomatik suyuqlantirib qoplash. 
 
Flyus qatlami ostida payvandlash qiyin bo’lgan, mumkin bo’lmagan yoki juda 
qimmatga to’shadigan ko’p hollarda flyus o’rniga boshqa himoya vositalari: argon, 
karbonat angidrid gazi, suv bugi kabilar ishlatiladi. Mashinalarni remnot qilishda 
karbonat angidrid muhitida payvandlash va suyuqlantirib qoplash usuli ko’proq 
qo’llaniladi. 
Karbonat angidrid muhitida suyuqlantirib qoplash jarayonining mohiyati 
quyidagicha. Karbonat angidrid gazi yoyning zonasiga ballondan naycha bo’ylab, 
mundshto’qka bolt bilan biriktirilgan gorelka orqali 0,05…2,0 Mpa bosim bilan 
o’zatiladi. Karbonat angidrid gazi uchlik va elektrod sim atrofidan (oqib) o’tib, 
yoyning yonish zonasidan havoni siqib chiqaradi va metallni oksidlanishdan 
himoyalaydi.
Bu usulning afzalliklari: payvandlanadigan joyning ko’rinuvchanligi, shlak 
qobiqning bo’lmasligi, karbonat angidridning flyusga nisbatan arzonligi va noqulay 
holatdagi choklarni (ship holatidagi) payvandlash mumkinligidir. 
Qalinligi 0,5…1,2 mm bo’lgan ingichka elektrod simni kichik toklar yordamida 
ishlatish va jarayonning ko’rinuvchanligi bu usulni yupqa detallarni (kabina va 
qanotlarni) remont qilishda keng qo’llash imkonini berdi. 
Suyuqlantirib qoplangan qatlamda darzlar paydo bo’lishga, legirlovchi 
elemyontlarning yonishga moyilligi bu usulning kamchiligi hisoblanadi.